Tijdschrift
Op de derde dinsdag van september in 1973, de dag waarop koningin Juliana de troonrede uitsprak en de plannen van de regering voor het komende jaar bekendmaakte, gebeurde er iets opmerkelijks. Juliana beëindigde de troonrede met het uitspreken van de hoop ‘kracht’ te ontvangen. Van wie? In het verleden was dat geen vraag: van God....
Recent verschenen
Bernhard Vlak voor prins Bernhards dood verscheen de nieuwe thriller De dubbelganger (De Bezige Bij, € 18,50) van Tomas Ross. Het boek gaat over de vlucht van Rudolf Hess naar Schotland in 1941. Zoals vaak in de thrillers van Ross duikt in De dubbelganger prins Bernhard op. Hij zou Hess bij zijn vlucht geholpen hebben....
Wereldrijk tegen wil en dank
Recentelijk verschenen in Nederland diverse boeken over (en vooral tegen) het Amerikaanse optreden in Irak. De meeste daarvan, zoals het nogal narcistische De tweede Amerikaanse eeuw van Jan Donkers, het quasi-diepzinnige De nieuwe wereldwanorde van Tzvetan Todorov en zelfs Michael Moores tamelijk onleesbare Het officiële Fahrenheit 9/11 boek, kan men terzijde laten liggen. Dat is...
Dorp met stedelijke allures
In Den Haag, daar woonde meestal geen graaf. Het eerste deel van de nieuwe geschiedenis van Den Haag gaat over de ruim drie eeuwen – de dertiende tot de zestiende – waarin Holland een graafschap was. ‘s-Gravenhage groeide in die tijd langzaam uit tot het centrale regeringscentrum. Maar de graaf, die was er zelf meestal...
Stalin. Aan het hof van de rode tsaar – Simon Sebag Montefiore
Was Stalin slechter dan Hitler? Deze vraag kon voor 1989, het jaar waarin de Muur viel, niet worden gesteld. Communisten en hun vrienden – en dat waren er in die tijd veel – hadden het dogma geproclameerd dat Hitler het absolute kwaad vertegenwoordigde. Stalin werd hooguit beschouwd als de man die de ‘geweldige’ bolsjewistische Oktoberrevolutie...
Oerchristendom
‘Wat is er waar van De Da Vinci Code? Was Jezus echt met Maria Magdalena getrouwd?’ Deze vraag werd mij serieus gesteld door een paar studenten geschiedenis. Zelfs voor hen was het niet duidelijk dat de roman van Dan Brown pure fictie is. Nu hebben romanschrijvers en pseudo-wetenschappers makkelijk spel met het christendom: er staat...
Chaotische dekolonisatie
Op 17 januari 1961 werd Patrice Lumumba in de Katangese stad Elisabethville (nu Lubumbashi, in het zuiden van Congo) door een vuurpeloton om het leven gebracht. Lumumba was eerste minister van Congo en een icoon van de Afrikaanse ontvoogdingsstrijd. De terechtstelling werd bijgewoond door enkele hooggeplaatste Katangese politici, een paar Belgische soldaten en een Belgische...
Verzoening en medeleven
De recent verschenen studie Over de Muur van Beatrice de Graaf kreeg veel publiciteit vanwege de daarin belichte activiteit van de Stasi rond Nederlandse groepen in de jaren tachtig. Wij zijn echter meer geïnteresseerd in de door haar beschreven bezoeken van enkele duizenden individuele kerkleden aan de DDR. Deze vonden al plaats in de eerste...
Hoge Woord
‘Weg met De Jager, leve het konijn!’ riepen supporters al in de jaren zeventig tegen voetballer Willem de Jager. Maar pas heel recent treden overheid en KNVB hard op tegen kwetsende spreekkoren. Daarvoor hadden zij hun handen vol aan het fysieke supportersgeweld dat wekelijks de wedstrijden ontsierde, aldus voetbalhistoricus Gerrit van der Valk. Toen de...
Bloedwraak in middeleeuws Zeeland
Bloedwraak was in de Middeleeuwen een geaccepteerde manier om doodslag op een familielid te vergelden. De machthebbers probeerden de rust te handhaven, maar in afgelegen gebieden liepen de vetes niet zelden uit de hand. Omstreeks 1466 sloeg Adriaan Heinenzoon een Zierikzeese poorter dood. Adriaan werd door het gerecht van Zierikzee verbannen. Desondanks bleef hij in...
Hans Blom over zestig jaar 4 en 5 mei
Zestig jaar geleden kwam er een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Dat wordt dit jaar groots gevierd. Hoe hebben we de oorlog in Nederland sinds 1945 herdacht? Een gesprek met Hans Blom, directeur van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). ‘Ik voel er wel voor om de bevrijding van Auschwitz op 27 januari 1945 officieel...
Kleine Geschiedenis Quiz
Hoe staat het met uw historische kennis? Elk jaar organiseert dit blad samen met de Volkskrant en het televisieprogramma Andere Tijden de Grote Geschiedenis Quiz. Bereid u voor op deze quiz en oefen mee. De vorst, die tot op hoge leeftijd regeerde, stuurde de veelbelovende twintiger die later zijn biograaf zou worden, naar zijn eigen ‘paleisschool’, een...