Home Geliefde eeuw

Geliefde eeuw

  • Gepubliceerd op: 08 dec 2004
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Amanda Kluveld

In dit boek valt een en ander te ontdekken wat Marita Mathijsen al eerder aan het papier toevertrouwde. Net als in De gemaskerde eeuw (2002) beklemtoont ze dat het negentiende-eeuwse Nederland door bijna niemand wordt gewaardeerd. Al helemaal niet waar het gaat om de Nederlandse romantische literatuur uit de periode 1820-1880. En laat dat nu precies het onderwerp van haar nieuwste boek zijn.


Mathijsen lijkt zich het meest thuis te voelen bij een onderwerp waarvan ze veronderstelt dat niemand het zo waardeert als zijzelf. Waar het gaat om de negentiende eeuw, is dat overdreven. Er zijn veel historici die enthousiast zijn over dit tijdperk. Wat dat betreft was het verwijt van onverschilligheid ten opzichte van haar geliefde eeuw in De gemaskerde eeuw wat over de top. Maar als het gaat over de literatuur van die tijd, heeft Mathijsen waarschijnlijk gelijk.

Het is dan ook boeiend te zien hoe zij de haar dierbare negentiende eeuw voor een breder publiek toegankelijk probeert te maken en tegelijkertijd interessant genoeg voor haar vakgenoten om er een nieuwe blik op te werpen. Dat doet zij in levendige essays over verschillende aspecten van de Nederlandse literatuur.

In de essays toont Mathijsen op toegankelijke wijze haar kennis van de negentiende-eeuwse literatuur en allerlei zaken die ermee te maken hebben, zoals spelling en subsidies voor schrijvers. Daarbij maakt ze, anders dan in De gemaskerde eeuw, echter niet goed duidelijk hoe deze onderdelen in het boek met elkaar samenhangen.

Dat is jammer, maar zeker niet onoverkomelijk. Mathijsen geeft aan waar het haar om te doen is en nodigt uit tot verder lezen. Er zijn nog mensen in leven die in de negentiende eeuw werden geboren, maar hoe zullen wij ons die eeuw herinneren als er geen getuigen meer zijn? Als de domineeseeuw, zoals Mathijsen vreest? Nee. Mede door haar met zoveel liefde en kennis geschreven boeken zal dat best meevallen.

Amanda Kluveld is als historica verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit Anak Indië
Scène uit Anak Indië
Recensie

Anak Indië laat zien: Indische Nederlanders zijn doorzetters 

Driehonderdduizend Indische-Nederlanders, Molukkers en Peranakan-Chinezen werden na de Tweede Wereldoorlog uit Nederlands-Indië, en later Indonesië, naar Nederland gerepatrieerd. Anak Indië. In Nederland door omstandigheden laat zien hoe het hun verging.  Weten Nederlanders echt zo weinig over Nederlands-Indië? Anak Indië begint met een fragment uit het tv-programma De slimste mens, waarin kandidaten de vraag ‘Wat weet...

Lees meer
Wij brachten de wildernis tot bloei
Wij brachten de wildernis tot bloei
Recensie

Streng gereformeerde Nederlanders trokken de Amerikaanse wildernis in

In de negentiende eeuw stichtten streng gereformeerde Nederlanders nederzettingen in de VS. Daar legden ze hun manier van leven op aan de inheemse bevolking en de natuur.  ‘De ploeg van den landbouwer gaat bestendig voort zonder bloedstorting het Vasteland te overwinnen; steden en Staten komen, als bij toverslag, tevoorschijn uit den boezem der Westelijke wildernissen;...

Lees meer
Rutte en Schoof verwelkomen de Spaanse premier Sánchez op de NAVO-top
Rutte en Schoof verwelkomen de Spaanse premier Sánchez op de NAVO-top
Opinie

De verzorgingsstaat maakt ons óók weerbaar 

Laat hogere defensie-uitgaven niet ten koste gaan van de verzorgingsstaat, waarschuwt historicus.

Lees meer
Babyboomers groeien op met Dr. Spock 
Babyboomers groeien op met Dr. Spock 
Artikel

Babyboomers groeien op met Dr. Spock 

Na de oorlog brachten miljoenen Amerikaanse ouders hun kinderen groot met de opvoedbijbel Baby and Child Care van Dr. Benjamin Spock in de hand. Ze waren blij met zijn pleidooi voor een ontspannen, liefdevolle opvoeding. Maar conservatieven vonden dat hij een hele generatie had veranderd in watjes, die te beroerd waren om in Vietnam te...

Lees meer