In de media
Elke maand een selectie van historisch nieuws in de media. Deze keer: de spijtbetuiging aan Indonesië van minister Ben Bot en een verdwenen boek over de binnenlandse oorlog in Suriname. ‘Minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot zal op 17 augustus aanwezig zijn bij de viering van zestig jaar onafhankelijkheid van Indonesië in Jakarta.’ Met dit...
Pornopropaganda
Duitse propagandisten wisten geallieerde soldaten in de Tweede Wereldoorlog te demotiveren door middel van pornografische propaganda, stelt Gerard Groeneveld in De Boekenwereld van mei 2005. De goed geïnformeerde Duitsers maakten handig gebruik van onderbuikgevoelens om het wantrouwen tussen de verschillende nationaliteiten onder de geallieerden te voeden. Erotische taferelen van thuisgebleven vrouwen die vreemdgingen, vaak gecombineerd...
Turkse nationalisten verstoren herdenking pogrom
Precies vijftig jaar na een pogrom tegen de Grieken waarde de geest van het verleden weer rond in het centrum van Istanbul. Extreem-nationalistische Turken verstoorden op brute wijze een foto-expositie die de gebeurtenissen van 6 en 7 september 1955 herdacht. Terwijl de intellectuele elite van Istanbul rustig stond te keuvelen, begonnen acht mannen vanuit het...
Transparant
Enige tijd geleden kondigde minister van Justitie Donner aan de ‘pedagogische tik’ per wet te gaan verbieden. Ouders mogen hun kinderen niet meer slaan, ook al drijven die hen soms tot wanhoop. Niet het besluit zelf was opmerkelijk, wel dat het kwam van de meest uitgesproken gereformeerde bewindsman van dit kabinet. Gereformeerden, zo maakt de...
Plotseling is het afgelopen
Wij leven in een aangename wereld. En wij weten het. Ongeveer zo begint het boek van bioloog en geograaf Jared Diamond over de ineenstorting van samenlevingen. Om ten onder te gaan heb je geen waanzin nodig die ineens uitbreekt in razernij. Gewoon stug doorgaan met wat je als cultuur al een hele tijd succesvol doet...
100 jaar Noorwegen
Terwijl de rest van Europa probeert met euro en grondwet dichterbij elkaar te komen, viert Noorwegen dat het land zich een eeuw geleden losrukte van de unie met Zweden. Een klein Noors jongetje ziet de sabel van zijn opa en roept enthousiast dat hij soldaat wordt ”om de hoofden van de Zweden af te hakken”....
Historica
‘Wat doet de welgestelde burgervrouw, na de dagelijksche zorg voor het huisgezin? Weinig maatschappelijks, het is hoogstens eene wandeling bij schoon weder of het afleggen van eene visite, om bij gebrek aan iets beters dagelijks met het kwaadspreken, de jaloerschheid en andere nietigheden den tijd, den kostbaren tijd te dooden.’ Die tekst, schrijft historica Maartje...
Ultieme onzin
Er zijn woorden die een historicus beter kan mijden als hij niet wil verzeilen in de schemerzone tussen geschiedschrijving en quasi-intellectuele bluf. Dat geldt bijvoorbeeld voor de termen ‘genie’ en ‘ultiem’. Het is dus geen gelukkige start voor de vertaling van het boek Human Accomplishment van Charles Murray dat precies deze woorden voorkomen in de...
Het Joodse leven in Gronings Sodom
Een fototentoonstelling over de wederopbouwwijk, een boek over beroemde plaatsgenoten – in heel Nederland houden mensen, archieven en historische verenigingen zich bezig met de plaatselijke historie. Hun initiatieven komen hier aan bod. Deze maand: het rijke joodse leven in vooroorlogs Winschoten. Tot 1974 kon je in de Torenstraat in Winschoten de in omstreken beroemde Echte...
Voetbal is cult geworden
Voetbal is cult geworden en de bovenste lagen van de bevolking identificeren zich er graag mee. Daardoor worden beledigende spreekkoren niet meer geaccepteerd. Tot begin jaren negentig traden politie en overheid vooral hard op tegen het fysieke supportersgeweld. Al decennia beledigen supporters scheidrechters en spelers vanaf de tribune. KNVB en overheid deden echter niets. Zij...
Gezien
Tentoonstelling Behendige zeehelddoor Marieke Prins De tentoonstelling Michiel de Ruyter is terug! in het Scheepvaartmuseum begint met een trap. Bovenaan torent de zeeheld boven de bezoeker uit, in een portret door Karel du Jardin. Michiel de Ruyter (1607-1676) is onbetwist een van onze grootste nationale helden. Waarom eigenlijk? Omdat hij dapper was, en behendig, en...
‘De prins weende meer van opluchting dan van blijdschap’
De negentiende eeuw is hard op weg een volwaardige plaats te krijgen in de Nederlandse geschiedschrijving. Werd er vroeger nog wel eens eenzijdig verwezen naar de duffe geest van Jan Salie en vader Stastok om de eeuw te karakteriseren, dankzij groeiend en boeiend onderzoek komt er steeds meer dynamiek in ons beeld van de eeuw...