Lessen uit het verleden: ‘Idioot’ was vogelvrij
De affaire rond de verstandelijk gehandicapte Brandon, die sinds drie jaar vastgebonden zit in een inrichting, heeft de discussie over gehandicaptenzorg doen oplaaien. Volgens sommigen zijn inrichtingen een noodzakelijk kwaad; anderen spreken van moderne uitsluiting. Vroeger zouden gehandicapten wel door hun medeburgers zijn geaccepteerd. Inge Mans, psycholoog en auteur van Zin der zotheid. Vijf eeuwen...
Soapserie schokt Turken
De Turkse soapserie Muhteşem Yüzyıl, over het leven van sultan Süleyman I, die sinds begin dit jaar op de Turkse buis te zien is maakt veel Turken razend. In de soap wordt getoond hoe Süleyman de Geweldige geniet van wijn en haremdames. Voor zowel ultranationalistische als islamitische Turken betekent dit heiligschennis en bezoedeling van de...
President morrelt aan Javaanse monarchie
De Indonesische president Yudhoyono wil de sultan van Yogyakarta het ambt van gouverneur ontnemen. Yogyakarta is de enige provincie waar de gouverneur niet wordt gekozen, maar dit ambt automatisch door de sultan wordt bekleed. Volgens de president is er echter in een republiek geen ruimte voor monarchieën, zo zei hij afgelopen november. Daar denken de...
Schrijfster Luise Rinser was geen verzetsheld
De laatste jaren is het oorlogsverleden van Duitse ‘morele autoriteiten’ als Günter Grass, Walter Jens en Erwin Strittmatter gecorrigeerd. Nu is dat van Luise Rinser aan de beurt, de grande dame van de Duitse naoorlogse literatuur, die zichzelf ‘antifascistisch’, ‘links-katholiek’, ‘feministisch’ en ‘socialistisch’ noemde. In april zou de in 2002 gestorven schrijfster honderd jaar zijn...
Opera ‘Winnie’ schuwt controverse niet
Het is de eerste in Zuid-Afrika geschreven en gecomponeerde opera in de geschiedenis. Dan lijkt het logisch dat Nelson Mandela, de Vader des Vaderlands, het middelpunt van het schouwspel zal worden. Maar voor echte dramatiek kozen de makers voor zijn omstreden ex-vrouw, Winnie Madikizela-Mandela. In een vooraankondiging van de opera, die in april in première...
Veroverd en vergeten
Op 14 juni 1904 poseren zwaarbewapende KNIL-marechaussees bij een stapel dode lichamen in het dorp Koetö Réh op Sumatra. Naast een van de soldaten op de grond zit een nog levend kind. De foto is gemaakt tijdens de Atjeh-oorlog. Deze en andere door het KNIL vrijgegeven beelden lieten op schaamteloze wijze door Nederlandse soldaten uitgemoorde...
In beeld: Iers emigratie
Ierland vreest een nieuwe exodus. Door de ernstige financiële problemen zoeken duizenden Ieren elders een beter bestaan, net als hun voorouders deden. Tussen 1840 en de jaren twintig van de twintigste eeuw emigreerden 5 miljoen Ieren om de ellende in hun land te ontvluchten. De aardappel, ooit meegebracht uit Zuid-Amerika, is de pijler onder de...
Boeken: Signalementen
Geschiedenis van Limburg Frank Hovens (eindredactie) 416 p. Waanders € 29,95 ‘Limburg is voor de Nederlandse geschiedschrijving de meest onhandelbare provincie van alle elf. De historische kaart van Limburg vóór 1800 is bij machte om de ondernemendste vorser tot vertwijfeling te brengen,’ schreef de bekende historicus L.J. Rogier ooit. Toch heeft een team van historici...
Jolande Withuis
Voor historici en voor sociologen zoals ik, die het van woorden en niet van cijfers moeten hebben, is schrijven het belangrijkste instrumentarium. En ik zeg niets nieuws als ik vaststel dat het met het academisch schrijven vaak treurig is gesteld. Zelfs onderzoek dat in potentie mooi is – dat over een belangwekkend onderwerp gaat waarover...
Maarten van Rossem
Kort nadat ik had gehoord dat Harry Mulisch zich wel Amsterdammer voelde, maar zeker geen Nederlander, las ik dat historicus Tony Judt zich New Yorker voelde, maar zich volstrekt niet met de Verenigde Staten kon identificeren. Mulisch en Judt zagen de moderne metropool als hun vanzelfsprekende thuishaven en hielden zich zo verre van de nationalistische...
Eeuwenlang logen man en vrouw tegen de rechter om te kunnen scheiden
In 1971 kreeg Nederland als een van de eerste landen een liberale echtscheidingswet. Echtparen die uit elkaar wilden, konden voortaan ‘duurzame ontwrichting’ bepleiten. Dat betekende het einde van ‘de grote leugen’, waarbij een van de partners om juridische redenen overspel veinsde. De wet voorzag in een grote behoefte: binnen tien jaar verdubbelde het aantal echtscheidingen....
Willem I: koning dankzij Van Hogendorp
Na de val van Napoleon kwam in Nederland een Oranje op de troon. Prins Willem dankte zijn verheffing tot koning aan de inspanningen van Gijsbert Karel van Hogendorp. Maar ook aan een internationaal machtsspel: andere staten zagen ten noorden van Frankrijk graag een stevig vorstendom als buffer. Toen erfprins Willem Frederik van Oranje, de latere...