Home ‘Borgia-paus was serieuze kerkhervormer’

‘Borgia-paus was serieuze kerkhervormer’

  • Gepubliceerd op: 26 januari 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Henk Boom

De Borgia-paus Alexander VI (1431-1503) was geen op seks en macht beluste kerkvader die zich schuldig maakte aan nepotisme en wangedrag. Integendeel, de Spanjaard Rodrigo Borja moet worden gezien als een serieuze kerkhervormer die de bezem door het Vaticaan wilde halen.



Dat is althans het beeld dat regisseur Oliver Hirschbiegel wil geven in een televisieserie over het leven van deze paus, die afkomstig was uit Valencia. Hirschbiegel maakte naam met de film Der Untergang, over de laatste dagen van Hitler. Hij is van mening dat het imago van paus Alexander VI nog steeds gebukt gaat onder de negatieve propaganda die destijds door de familie Sforza uit Milaan de wereld in werd gezonden.

Toch wordt aan deze Rodrigo Boja, die de Heilige Stoel bezette van 1492 tot zijn plotselinge dood in 1503 (vermoedelijk een gevolg van vergiftiging), menige wandaad toegeschreven. De ‘roze balletten’ in de Sixtijnse Kapel, de acht kinderen die hij verwekte en de schandalen die zijn dochter Lucrezia en zijn zoon César veroorzaakten zijn de laatste decennia breed uitgemeten in biografieën, historische romans, films en zelfs een opera.

In Spanje is Rodrigo Borja nooit gezien als een schandvlek in de nationale geschiedenis. Doorgaans wordt hij in één adem genoemd met zijn oom Calixtus III (1378-1458), die ook paus was. De vele schandalen waar Rodrigo bij betrokken zou zijn, worden in Spanje afgedaan als mythevorming en ‘zwarte legendes’.

De Spanjaarden krijgen gelijk van Hirschbiegel, die zich baseert op grondige research en nieuw gevonden documenten. Hij meent dat Rodrigo ‘niet zo’n slechterik is geweest als altijd is aangenomen. Hij streefde naar een grondige hervorming van de kerk en benoemde familieleden op belangrijke posten, zodat hij mensen om zich heen had die hij kon vertrouwen.’

De meeste opnamen voor de uit twaalf delen bestaande serie vinden plaats in de Barrandov-studio’s in Praag. Daar zijn de voornaamste vertrekken van het Vaticaan nagebouwd. Met een begroting van 25 miljoen euro wordt het een van de duurste televisieseries van Europese bodem. De première vindt plaats in de herfst van 2011.

Hirschbiegels serie is niet te verwarren met The Borgias van de Britse regisseur Neil Jordan, dat eveneens dit jaar wordt uitgezonden. Die serie blijft dichter bij het klassieke verhaal vol moord, seks en corruptie. De Nederlandse Lotte Verbeek speelt daarin Rodrigo’s maîtresse Giulia.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.