De stoommachine ‘zat in de lucht’
Dit jaar viert de stoommachine zijn driehonderdste verjaardag. In 1712 presenteerde Thomas Newcomen (1664-1729), een doopsgezinde lekenprediker, na jaren van moeizaam experimenteren een door stoom gedreven machine, die in het bijzonder was ontworpen om water uit de steeds dieper wordende mijnen te pompen. Als Newcomen zijn stoommachine niet had uitgevonden, had iemand anders dat ongetwijfeld...
De stoommachine ‘zat in de lucht’
Dit jaar viert de stoommachine zijn driehonderdste verjaardag. In 1712 presenteerde Thomas Newcomen (1664-1729), een doopsgezinde lekenprediker, na jaren van moeizaam experimenteren een door stoom gedreven machine, die in het bijzonder was ontworpen om water uit de steeds dieper wordende mijnen te pompen. Als Newcomen zijn stoommachine niet had uitgevonden, had iemand anders dat ongetwijfeld...
Vriendschap om te overleven
De Amsterdamse burgemeester Johan Huydecoper was een consciëntieus man. Hij hield nauwkeurig bij hoe vaak hij zich had gewijd aan zijn belangrijkste taak: nakomelingen produceren. In zijn dagboek noteerde hij in dat geval een c. Van coïtus. Huydecoper schreef nog veel meer belangrijke zaken op, bijvoorbeeld dat iemand hem een verse kabeljauw had gestuurd, of...
‘Duitsland mag een leidende rol in Europa nemen’
Anton van Hooff: ‘Ik herinner me uit mijn jeugd de leus: “Eén Europa, mijn idee! Getekend: Hitler.” Dat zag je in de jaren vijftig op muren gekalkt staan. De tekst was typerend voor de naoorlogse Nederlandse angst voor een verenigd continentaal Europa, waarbinnen het grote Duitsland noodzakelijkerwijs een vooraanstaande positie inneemt. Dit soort onderbuikgevoelens beïnvloedt...
‘VS lijken niet op Rome, maar op Athene’
De founding fathers van de Verenigde Staten vergeleken hun nieuwe land graag met het machtige oude Rome. Tegenwoordig pakken vergelijkingen tussen de VS en het Romeinse Rijk vaak minder goed uit. De VS, verrot vanbinnen, zouden net als Rome kunnen instorten onder druk van buiten. Amerika heeft last van imperial overstretch, is een vaak gehoord...
Wrede geschiedenis houdt Algerije rustig
Nadat Tunesië begin 2011 was ontploft, richtten alle ogen zich op het westelijke buurland. Algerije, waar ook een bejaarde autocraat de scepter zwaaide, leek de volgende dominosteen. Maar een jaar later is het land, rijk aan energie én aan paupers, nog steeds rustig. De reden daarvoor moet volgens historici worden gezocht in de vrees bij...
Blind aan het rechteroog
Begin november vorig jaar werd Duitsland met een schok wakker. Ineens openbaarde zich een fenomeen waarvan men het bestaan amper vermoedde: rechts terrorisme. Tien jaar lang had een drietal neonazi’s een bloedig spoor door het land getrokken. Resultaat: tien doden, of preciezer: acht Turken, één Griek en een politieagente. Eigenlijk begon men in Duitsland een...
Een aanvaarde vorm van conflictrregulering
Een steekpartij in de kroeg, een taxichauffeur die door de concurrentie in elkaar wordt geslagen, een trambestuurder die gemolesteerd wordt – er wordt geheid verslag van gedaan in de media. En als het faliekant verkeerd afloopt en het slachtoffer komt te overlijden, dan weet je meteen wat het onderwerp van de talkshows van die avond...
Een aanvaarde vorm van conflictregulering
Een steekpartij in de kroeg, een taxichauffeur die door de concurrentie in elkaar wordt geslagen, een trambestuurder die gemolesteerd wordt – er wordt geheid verslag van gedaan in de media. En als het faliekant verkeerd afloopt en het slachtoffer komt te overlijden, dan weet je meteen wat het onderwerp van de talkshows van die avond...
Nederlands geheugen in één instituut
‘In juli 2013 moet er een nieuwe organisatie staan. Voor gebruikers moet er dan één ingang zijn en één loket.’ Bas Savenije, algemeen directeur van de Koninklijke Bibliotheek, licht de plannen toe voor het samengaan van zijn KB met het Nationaal Archief, één deur verder, vlak bij het Haagse Centraal Station. ‘We overleggen al twee...
Lezersforum: ‘Een kleine elite maakt de dienst uit’
Blanke oudere mannen die elkaar functies toeschuiven en niet luisteren naar de bevolking ¬ dat is het beeld dat veel deelnemers aan het lezersforum van onze bestuurders hebben. De stelling ‘De regentencultuur van de Gouden Eeuw heerst in Nederland nog steeds’ krijgt bijval van 66 procent. Slechts 23 procent ziet niets in de stelling. ‘Tot...
Ook Joodse gemeenschap vond Wilhelmina heldin
Of Rutte wel of geen excuses moet maken voor de houding van de regering in ballingschap tijdens de oorlog laat ik graag aan de dames en heren politici: dat is immers een politiek oordeel. Wel lijkt het me zinvol als historica om de historische context te verhelderen. Wat betreft de vraag of Wilhelmina...