Blanke oudere mannen die elkaar functies toeschuiven en niet luisteren naar de bevolking ¬ dat is het beeld dat veel deelnemers aan het lezersforum van onze bestuurders hebben. De stelling ‘De regentencultuur van de Gouden Eeuw heerst in Nederland nog steeds’ krijgt bijval van 66 procent. Slechts 23 procent ziet niets in de stelling.
‘Tot de Dag des Oordeels zal Nederland regentenland blijven,’ schrijft J.J. Kloosterman. ‘De regentencultuur is alom aanwezig, in de benoeming van burgemeesters en commissarissen van de koningin, in allerlei bestuurlijke commissies, maar vooral in de Raad van State en de Eerste Kamer.’ Weliswaar kwamen jongeren in de jaren zestig in opstand tegen de regentencultuur, maar die zijn nu zelf ‘allang lid geworden van de regentenstand’.
Volgens M. van Wijngaarden wonen de regenten net als in de zeventiende eeuw in de Amsterdamse grachtengordel. W.N. Grimme meent dat zij te vinden zijn bij ‘de banken en de politiek’. Met name de partijen CDA en PvdA hebben ‘de handen vol’ aan het beschermen van de belangen van een selecte groep, schrijft H.P.C. Lavrijsen. ‘Vooral in Amsterdam (PvdA), Limburg en Noord-Brabant (CDA) is dat goed te merken.’
Annelie van Dijk bespeurt in de landelijke politiek ‘een cultuur van elkaar de bal toespelen. Kijk maar naar de benoeming van Donner tot vicevoorzitter van de Raad van State.’ Ook volgens Paul Rosekrans hebben de regenten hun hoofdkwartier in Den Haag. ‘Een kleine elite, aangevoerd door het ongekozen staatshoofd, maakt in Nederland de dienst uit. De gecontroleerde pers werkt hieraan mee.’
Een minderheid van de forumdeelnemers denkt dat het wel meevalt met de regentencultuur. ‘Het is allang niet meer zo dat alleen mensen van goede komaf de dienst uitmaken,’ schrijft J.T. de Heus. ‘Iedereen met persoonlijke kwaliteiten kan in onze samenleving een rol van betekenis verwerven.’ Volgens F. Smits zijn er van de oude regentencultuur weliswaar ‘sporen te vinden (Job Cohen bijvoorbeeld), maar we zijn nu het tijdperk van de harde schreeuwers binnengetreden’. J.M. Spatgens vindt Nederland zelfs ‘op een verstikkende manier overgedemocratiseerd’.
Overigens is niet iedereen negatief over de vermeende regenten in Nederland. Patricia Zwaan vindt dat zij ‘vooral moeten blijven. Een selecte groep die verstand van zaken heeft.’
Dit artikel is exclusief voor abonnees
