Een sprookjesweeshuis, een pratende kip en een ‘cacque-dose’ – met Frans accent. Het Amsterdam Museum, voorheen Amsterdams Historisch, is vernieuwd. Ook dit museum zet vol in op entertainment van kinderen en het voorlichten van de onwetende bezoeker. Zo’n aanpak kan zijn doel voorbijschieten, maar de nieuwe permanente tentoonstellingen Het kleine weeshuis en Amsterdam DNA zijn geslaagd.
Het kleine weeshuis is bedoeld voor kinderen, maar ook leuk voor volwassenen. Een sprookjesachtige impressie van een zeventiende-eeuws weeshuis is het decor. Van de zeventiende eeuw tot ver in de twintigste eeuw was het gebouw van het Amsterdam Museum namelijk een weeshuis. Bezoekers moeten inloggen en hun leeftijd invoeren. Kinderen tot zes jaar krijgen dierenverhalen te horen. Oudere kinderen kunnen op zoek naar weesjongen Jurriaan.
De bezoeker passeert wonderlijke taferelen: een kantoortje met een ganzenveer, een dik boek dat praat, de ‘cacque-dose’, zoals de wc zichzelf noemt, en in de keuken een pratende kip en een bierkan die twist met de Bijbel.
Over the top? Toch niet. Het verhaal is vriendelijk, loopt goed af, en de dieren en voorwerpen beschrijven hoe het ooit echt toeging in het weeshuis. Zo aten de kinderen met z’n vieren van één bord en sliepen ze met drie in een bed. Onder het eten las een van de kinderen voor uit de Bijbel. Bezoekertjes mogen een zwart-rood weeskostuum aanpassen en in zo’n driepersoonsbedje gaan liggen.
De nieuwe algemene presentatie over de hoofdstad Amsterdam DNA is wat minder excentriek. Hij bestaat uit filmpjes, geluidsfragmenten en teksten. Zo is er een filmpje dat helder uitlegt hoe Amsterdam een protestantse stad werd. Er is een filmpje over de bouwwoede rond 1900, en een over de veelbesproken tolerantie. Er zijn ook aardige graphics, die bijvoorbeeld laten zien hoe laag Amsterdam ligt ten opzichte van andere wereldsteden. Onder de voorwerpen veel schilderijen: van patriciërs, van de vrouw van Rembrandt, en een gemaakt door Israëls, met paarden en werklieden.
Deze expositie is geslaagd omdat hij zijn doel – bezoekers aan Amsterdam inspireren om met een historische blik naar de stad te kijken en historische plekken te gaan bezoeken – bereikt. De korte introducties smaken naar meer. Fijn daarom dat iedere bezoeker een boekje krijgt met tips voor bezienswaardigheden in de omgeving, gekoppeld aan thema’s op de tentoonstelling. Bij ‘ondernemersgeest’ staan sigarenwinkel Hajenius en de Bonneterie, bij ‘vrijheidszin’ kraakpand Vrankrijk. Via de persoonlijke inlogcode kunnen bezoekers zelfs een uniek bezoekadvies krijgen.
‘Creativiteit’, ‘ondernemersgeest’, ‘burgerzin’: hoogdravende woorden komen niet onverwacht in zo’n stadsexpositie. Amsterdam DNA begint ermee, maar verderop valt het mee. Nare episodes als slavernij en Jodenvervolging komen ook aan de orde. In het deel over Damslapers en kamperen in het Vondelpark biecht het museum eerlijk op dat de hoofdstad tegenwoordig niet meer zo vrij is. Vandaag de dag neemt ze inwoners en bezoekers graag stevig bij de hand.
Amsterdam DNA en Het kleine weeshuis.
Permanente opstellingen van het Amsterdam Museum
Kalverstraat 92, Amsterdam. Open: ma-vr 10-17 uur, za-zo 10-18 uur. Info: 020-52 31 822 of www.amsterdammuseum.nl
Dit artikel is exclusief voor abonnees
