Home Creativiteit, ondernemersgeest en burgerzin

Creativiteit, ondernemersgeest en burgerzin

  • Gepubliceerd op: 04 jan 2012
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Marieke Prins

Een sprookjesweeshuis, een pratende kip en een ‘cacque-dose’ – met Frans accent. Het Amsterdam Museum, voorheen Amsterdams Historisch, is vernieuwd. Ook dit museum zet vol in op entertainment van kinderen en het voorlichten van de onwetende bezoeker. Zo’n aanpak kan zijn doel voorbijschieten, maar de nieuwe permanente tentoonstellingen Het kleine weeshuis en Amsterdam DNA zijn geslaagd.

Het kleine weeshuis is bedoeld voor kinderen, maar ook leuk voor volwassenen. Een sprookjesachtige impressie van een zeventiende-eeuws weeshuis is het decor. Van de zeventiende eeuw tot ver in de twintigste eeuw was het gebouw van het Amsterdam Museum namelijk een weeshuis. Bezoekers moeten inloggen en hun leeftijd invoeren. Kinderen tot zes jaar krijgen dierenverhalen te horen. Oudere kinderen kunnen op zoek naar weesjongen Jurriaan.

De bezoeker passeert wonderlijke taferelen: een kantoortje met een ganzenveer, een dik boek dat praat, de ‘cacque-dose’, zoals de wc zichzelf noemt, en in de keuken een pratende kip en een bierkan die twist met de Bijbel.
 
Over the top? Toch niet. Het verhaal is vriendelijk, loopt goed af, en de dieren en voorwerpen beschrijven hoe het ooit echt toeging in het weeshuis. Zo aten de kinderen met z’n vieren van één bord en sliepen ze met drie in een bed. Onder het eten las een van de kinderen voor uit de Bijbel. Bezoekertjes mogen een zwart-rood weeskostuum aanpassen en in zo’n driepersoonsbedje gaan liggen.

De nieuwe algemene presentatie over de hoofdstad Amsterdam DNA is wat minder excentriek. Hij bestaat uit filmpjes, geluidsfragmenten en teksten. Zo is er een filmpje dat helder uitlegt hoe Amsterdam een protestantse stad werd. Er is een filmpje over de bouwwoede rond 1900, en een over de veelbesproken tolerantie. Er zijn ook aardige graphics, die bijvoorbeeld laten zien hoe laag Amsterdam ligt ten opzichte van andere wereldsteden. Onder de voorwerpen veel schilderijen: van patriciërs, van de vrouw van Rembrandt, en een gemaakt door Israëls, met paarden en werklieden.

Deze expositie is geslaagd omdat hij zijn doel – bezoekers aan Amsterdam inspireren om met een historische blik naar de stad te kijken en historische plekken te gaan bezoeken – bereikt. De korte introducties smaken naar meer. Fijn daarom dat iedere bezoeker een boekje krijgt met tips voor bezienswaardigheden in de omgeving, gekoppeld aan thema’s op de tentoonstelling. Bij ‘ondernemersgeest’ staan sigarenwinkel Hajenius en de Bonneterie, bij ‘vrijheidszin’ kraakpand Vrankrijk. Via de persoonlijke inlogcode kunnen bezoekers zelfs een uniek bezoekadvies krijgen.

‘Creativiteit’, ‘ondernemersgeest’, ‘burgerzin’: hoogdravende woorden komen niet onverwacht in zo’n stadsexpositie. Amsterdam DNA begint ermee, maar verderop valt het mee. Nare episodes als slavernij en Jodenvervolging komen ook aan de orde. In het deel over Damslapers en kamperen in het Vondelpark biecht het museum eerlijk op dat de hoofdstad tegenwoordig niet meer zo vrij is. Vandaag de dag neemt ze inwoners en bezoekers graag stevig bij de hand.

Amsterdam DNA en Het kleine weeshuis.
Permanente opstellingen van het Amsterdam Museum
Kalverstraat 92, Amsterdam. Open: ma-vr 10-17 uur, za-zo 10-18 uur. Info: 020-52 31 822 of www.amsterdammuseum.nl

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Jachtscène uit het veertiende-eeuwse Livre de chasse
Jachtscène uit het veertiende-eeuwse Livre de chasse
Historische sensatie

Theo Spek: ‘Opeens stond ik in een middeleeuws bos’

Landschapshistoricus Theo Spek wilde weten hoe het Nederlandse bos eruitzag in de Middeleeuwen. Hij vond een voorbeeld in Engeland. ‘Het was precies zoals ik me had voorgesteld.’  Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?   ‘Ja, en die ervaar ik allereerst in het landschap zelf. Bij archiefvondsten voel ik als landschapshistoricus soms ook...

Lees meer
Shaka Zulu
Shaka Zulu
Artikel

Zoeloeheerser Shaka was de koning van de intrige

Shaka, de machtige koning van de Zoeloes, vertrouwde niemand. Zelfs niet zijn eigen verwanten. En gelijk had hij. Want verraad, samenzwering en moord liepen als een rode draad door de familie.   Waarom had Shaka, de legendarische koning van de Zoeloes, geen kinderen? Dit raadsel heeft vooral westerse historici lang beziggehouden. Aan vrouwen had hij immers...

Lees meer
Roosevelt spreekt zich uit tegen de NEutrality Act in 1939
Roosevelt spreekt zich uit tegen de NEutrality Act in 1939
Artikel

Trump verkoopt wapens voor Oekraïne, maar hij is geen tweede Roosevelt 

De Verenigde Staten zijn bereid wapens te leveren aan Oekraïne, maar Europa moet ervoor betalen. Dat is de ‘deal’ die president Trump op 14 juli sloot via NAVO-chef Mark Rutte. De deal heeft iets weg van de cash-and-carry-afspraken die president Franklin Delano Roosevelt in 1939 maakte met Groot-Brittannië. Maar wat op het eerste gezicht op...

Lees meer
Hongaars protest tegen de dam
Hongaars protest tegen de dam
Artikel

Hongaren gingen pas de straat op toen de Donau gevaar liep

Ondanks groeiende onvrede over het communistische systeem keken Hongaren in de jaren tachtig wel uit om in het openbaar kritiek te uiten. Pas toen de bouw van een waterkrachtcentrale de Donau bedreigde, kwam de bevolking in opstand.  In de jaren vijftig hadden Hongarije en Tsjecho-Slowakije het plan opgevat om een gigantische waterkrachtcentrale met dammen te...

Lees meer