De Grote Museumtest
Hoe doen onze historische musea het? Zijn alle verbouwingen van de afgelopen jaren de moeite waard geweest? Waar moet u zeker naartoe en waar kunt u beter wegblijven? De Grote Museumtest 2013 geeft antwoord. Tussen 2001 en 2008 heeft Historisch Nieuwsblad 45 Nederlandse musea getest – sommige meer dan één keer....
Ik wilde analyseren, vraagtekens zetten
Een paar maanden voor zijn dood interviewde Carla Boos NRC-coryfee J.L. Heldring, die ruim een halve eeuw lang de actualiteit duidde in de rubriek ‘Dezer Dagen’. Ze spraken over zijn jeugd tussen de vooroorlogse Amsterdamse elite, over zijn corpsjaren in crisistijd en over een avontuur in New York. Jérôme Louis Heldring was zes toen zijn...
Het onwankelbare dogma van de gouden standaard
Hoewel de crisis van de jaren dertig in Nederland hevig toesloeg, lieten politici het economische tij passief over zich heen komen. De regering koos voor bezuinigingen en devaluatie van de gulden was lange tijd onbespreekbaar. Daardoor leed de bevolking meer dan nodig was. De crisis is bijna over, hield marxist Sam de Wolff in november...
Herman Willem Daendels (1762-1818)
Het leven van Herman Willem Daendels was ‘een drama’, schreef Multatuli, en dat bedoelde hij niet medelevend. Hij vond dat Daendels steeds opportunistisch de macht volgde. Dat is gemakkelijk gezegd. Daendels leefde in een uiterst wispelturige tijd. Als jongeman kwam regentenzoon Herman Willem Daendels in opstand tegen Willem V en toen de stadhouder...
De vergeten oorlog om Holland
Engelse en Russische legers landden in 1799 bij Callantsoog om de Fransen uit Nederland te verdrijven. Het was het begin van een kortstondige, maar bloedige episode in de grote oorlogen die volgden op de Franse Revolutie. Op 27 augustus 1799 landden Engelse troepen op de kust van Noord-Holland. In korte tijd zetten de...
LEZERSFORUM: ‘Lodewijk Napoleon was slechts een paladijn’
DE STELLING VAN DEZE MAAND ‘We kunnen beter Lodewijk Napoleon dan Willem I als eerste koning herdenken’ OPMERKELIJK ‘De Lodewijk Napoleon-straten en -plantsoenen in Assen, Eindhoven en Oosterhout moeten worden omgedoopt.’ – M. Luijpen Dit najaar begint de viering van 200 jaar monarchie. In 1813, nadat de Fransen het land hadden...
INTERVIEW: ‘1813 was een orangistische staatsgreep’
Van 2013 tot 2015 viert Nederland het tweehonderdjarig jubileum van het Koninkrijk. Parlementair historicus Joop van den Berg heeft daar bedenkingen bij. ʻIn 1813 vond een orangistische staatsgreep plaats. En in 1815 annexeerden we België. Moeten we dat zo uitgebreid herdenken?’ Samen met Jan Vis schreef Van den Berg De...
Tegennatuurlijke onkuisheid
‘Een stijf lid is een waarschuwing van Onze Lieve Heer.’ Het zou zomaar een citaat van Gerard Reve kunnen zijn, al had hij wellicht het wat alledaagse ‘waarschuwing’ vervangen door een dubbelzinniger ‘vingerwijzing’. Van Reviaanse ironie is hier echter helemaal geen sprake, aangezien deze uitspraak afkomstig is uit de collegeaantekeningen van een priesterstudent uit...
Koloniale stations trekken reizigers
De Indonesische spoorwegen (PT Kereta Api Indonesia) herontdekken hun Nederlandse koloniale wortels. Het staatsbedrijf is momenteel bezig met een charmeoffensief met als centrale boodschap: ‘Met de trein door Java is aangenaam, romantisch en nostalgisch.’ De oude Hollandse stations worden gerenoveerd. In Bandung en Semarang laten musea de geschiedenis van het spoor in de archipel...
Terug naar ‘1066 en de rest’
Brits, normatief en chronologisch. Dat is kort samengevat het karakter van het vernieuwde geschiedenisonderwijs in Engeland en Wales. Minister van Onderwijs Michael Gove neemt afstand van het in zijn ogen te kosmopolitische, postmoderne en hobbyistische curriculum dat onder de linkse onderwijsministers van New Labour is ontstaan. Leerlingen moeten weer weten wat er in de...
COLUMN: Martin Sommer
Eind jaren zeventig studeerde ik geschiedenis aan het Historisch Seminarium in Amsterdam. Al snel viel op dat de grootste Nederlandse historicus, Johan Huizinga, daar weinig bewondering ontmoette. Terwijl zijn Herfsttij in Amerika werd stukgelezen en de Franse mentaliteitsgeschiedenis van de beroemde Annales-school zich deels op Huizinga beriep, werden in Amsterdam de wetenschappelijke neuzen opgehaald....
COLUMN: Maarten van Rossem
In de jaren van de Koude Oorlog werd het denken over de grootschalige geschiedenis beheerst door het paradigma van the rise of the West. Volgens dit paradigma was de mondiale hegemonie van West-Europa en de Verenigde Staten het gevolg van een combinatie van morele en intellectuele superioriteit. Vanaf de filosofie van de oude Grieken, via...