Home Koloniale stations trekken reizigers

Koloniale stations trekken reizigers

  • Gepubliceerd op: 27 mei 2013
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jan Lepeltak

De Indonesische spoorwegen (PT Kereta Api Indonesia) herontdekken hun Nederlandse koloniale wortels. Het staatsbedrijf is momenteel bezig met een charmeoffensief met als centrale boodschap: ‘Met de trein door Java is aangenaam, romantisch en nostalgisch.’ De oude Hollandse stations worden gerenoveerd. In Bandung en Semarang laten musea de geschiedenis van het spoor in de archipel zien, in de hoop jongeren te trekken.


  Op 17 juni 1864 begon de NV Nederlandsch-Indische Spoorweg Maatschappij (NIS) met de aanleg van een treinspoor tussen Semarang met Surakarta. De NIS was vermaard vanwege het onderwijs dat Indonesische spoorwegmannen kregen. Werken bij de spoorwegen leverde een goede boterham op, want het ging het bedrijf voor de wind. Naar verluidt was een directeur van de NIS de tweede Nederlander in Indië die in een Mercedes-Benz rondreed.

Het oude trainingscentrum en administratiekantoor van de NIS uit 1907 is nog altijd de grootste publiekstrekker van Semarang. De Javanen noemen het ‘Lawang Sewu’, oftewel ‘duizend deuren’. Volgens een lokale gids bedraagt het precieze aantal deuren in het gebouwencomplex 950. Bovendien had het een ingenieus koelingssysteem. Regenwater werd opgevangen in twee torens en opgeslagen in de kelder, wat zorgde voor koele lucht door het hele complex.

  Tijdens de Japanse bezetting gebruikten Japanse soldaten Gebouw B om Nederlanders gevangen te houden en te executeren. Kort na de Japanse capitulatie vochten Nederlandse troepen in Semarang vijf dagen lang tegen Indonesische vrijheidsstrijders, waaronder jongeren van de Angkatan Muda Kereta Api, die waren verbonden aan de Indonesische spoorwegmaatschappij. Vanuit een van de hoge torens bij Gebouw A waren tunnels gebouwd naar de haven en het huis van de gouverneur, en die gebruikten de Nederlanders om Semarang te heroveren.

  Het huidige management van PT KAI is zich bewust van de historische en commerciële waarde van gebouwen zoals Lawang Sewu, dat met hulp van de Nederlandse overheid en Unesco wordt gerenoveerd. Ook vele oude stations krijgen een opknapbeurt, waaronder dat van Ambarawa, ten van zuiden Semarang. Het stationnetje wordt niet meer gebruikt als reguliere halte, maar toeristen kunnen straks een groepsreis maken in een treinstel uit de koloniale tijd.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Broers vechten om het hertogdom Gelre
Broers vechten om het hertogdom Gelre
Artikel

Broers vechten om het hertogdom Gelre

Jarenlang vochten de broers Reinald en Eduard om de macht in het hertogdom Gelre. Daarmee maakten ze niet alleen elkaars leven tot een hel, maar ook dat van iedereen die op hun land leefde. Er was sprake van ‘burger-moorden, dood-slaen, hangen, drenken en andere boosheden meer’.  Gelderland was een bloedbad, in 1354. Veluwse boeren trokken...

Lees meer
Stilleven van Alexander Adriaenssen
Stilleven van Alexander Adriaenssen
Interview

Gevulde eieren met suiker en kaneel: zeventiende-eeuwse recepten bevatten verbazende combinaties

Voor de bouw van de Markthal in Rotterdam onderzochten archeologen de bodem en vonden er kookpotten, keukengerei en etensresten. Op deze plek werd dus ook vroeger al veel gegeten. Naar aanleiding van de vondsten is er nu een kookboek over de historische Rotterdamse cuisine. Het is volgens auteur Manon Henzen meer dan een receptenboek: ‘Historische...

Lees meer
Jacob Ruychaver met zijn gezin op een schilderij door Frans Hals
Jacob Ruychaver met zijn gezin op een schilderij door Frans Hals
Beeldessay

Pronken met onze families doen we al eeuwen

Gezellig, gelovig of rijk. Met een familieportret laten gezinnen aan de buitenwereld zien wie ze zijn. En dat ze hun leven goed voor elkaar hebben.  Wie in de zeventiende eeuw een Amsterdams grachtenhuis binnenliep, kon in de ontvangstkamer worden verwelkomd door een groot schilderij van de bewoners. Bijvoorbeeld van een strenge vader in donkere mantel...

Lees meer
Filmposter Zwei zu eins
Filmposter Zwei zu eins
Recensie

Duitsers op het dievenpad in schelmenfilm Zwei zu eins

Over het leven in de DDR bestaan veel grimmige films, maar Zwei zu eins bewijst dat je er ook een schelmenkomedie over kunt maken. De film speelt zich af in de zomer van 1990 in het Oost-Duitse Halberstadt. De aanstaande Duitse eenwording gaat in het stadje gepaard met massaontslagen en failliete fabrieken. Drie gedesillusioneerde werkloze...

Lees meer