COLUMN: Annejet van der Zijl
Schrijven is als reizen. ‘You never know what you gonna get,’ om met Tom Hanks in Forrest Gump te spreken. Je weet niet wat of wie je onderweg zult tegenkomen, je weet niet of je je bestemming ooit zult bereiken, je weet zelfs niet eens of je het zult overleven. En al denk je...
BOEKEN: H.L. Wesseling, Van toen en nu
Onlangs verscheen in De Groene Amsterdammer een groot interview met Henk Wesseling. Toen het ging over het nationalistische perspectief dat heel lang kenmerkend was geweest voor veel geschiedschrijving, noemde hij de namen van enkele grote negentiende-eeuwse historici uit die traditie: ‘Ranke, Michelin en ga zo maar door…’ De twee redacteuren,...
BOEKEN: Simon Schama, De geschiedenis van de Joden. Deel 1
Om woorden zit Simon Schama nooit verlegen. Het verbaast dan ook niet dat het begeleidende boek bij zijn vijfdelige BBC-serie over de geschiedenis van de Joden uitgroeide tot twee delen, waarvan het eerste nu voor ons ligt. Schama presenteert zich als een betrokken lid van de Joodse gemeenschap. Jood zijn betekent voor hem woorden...
BOEKEN: Liefde in tijden van oorlog
Dat historisch onderzoek kan leiden tot gepieker over de essentie van liefde, bewijst Liefde in tijden van oorlog van Annegriet Wietsma en Stef Scagliola. Zij doen verslag van wat er is gebeurd met kinderen die door Nederlandse soldaten in Indonesië verwekt zijn. ‘Oorlogsliefdekinderen’ noemen de auteurs hen. De ‘enige duizenden’ gemengd-bloedige nakomelingen van blanke...
BOEKEN: Kate Williams, Joséphine
Vanaf 1680 bloeide de rododendron in Nederland. Dat de Britse historica Kate Williams in haar biografie van Joséphine de Tascher beweert dat Napoleons vrouw en keizerin Joséphine de rododendron in Europa geïntroduceerd heeft, is een vergeeflijke overdrijving in dit wervelende boek. Joséphine werd in 1763 op het eiland Martinique geboren...
SIGNALEMENTEN
Grondsop en verwarring. Intellectuelen en hun illusies Rob Hartmans 397 p. Aspekt, € 19,95 Rob Hartmans schrijft recensies en artikelen voor Historisch Nieuwsblad. Ook duikt hij vaak op in de kolommen van De Groene Amsterdammer. In deze bundel heeft hij portretten bij elkaar gebracht van intellectuelen. Drie delen heeft het boek. Een deel over de...
BOEKEN: Herfried Münkler, Der Große Krieg en Volker Ullrich, Adolf Hitler. Biographie, deel 1
Omdat Duitsland in de crisis van 1914 Oostenrijk-Hongarije een ‘blanco cheque’ gaf – door toe te zeggen dat een interventie van Rusland op een reactie van Duitsland kon rekenen – is het gebruikelijk om de schuld – of het grootste deel – voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog bij Duitsland te leggen. Herfried Münkler...
SIGNALEMENTEN: 12 Years a Slave
Hoe beleefden Amerikaanse slaven de slavernij? Het is nauwelijks bekend, omdat er vrijwel geen geschreven getuigenissen zijn van slaven. Het boek 12 Years a Slave van Solomon Northup uit 1852 is dan ook uitzonderlijk. Northup was een getrouwde vrije man, die in New York als violist de kost verdiende. Zijn leven veranderde in een hel...
TENTOONSTELLING: Het verhaal van Brabant
Een verhaal vertellen is niet het sterkste punt van Nederlandse musea. Hoe mooi ook de multimediainstallaties, en hoe uitbundig ook de uitgestald de objecten, het verhaal is vaak de grote afwezige. De titel van deze tentoonstelling, Het verhaal van Brabant, klinkt daarom veelbelovend. Deze vaste expositie over de Brabants geschiedenis...
‘De Wertheims is onderdeel van de geschiedenis’
De goed ontvangen roman De Wertheims vertegenwoordigt het verhaal van vele Joods-Duitse families tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Dat zegt auteur en Wertheim-nazaat Silvia Tennenbaum (1928). In 1938 emigreerde zij – een achternichtje van Anne Frank – met haar ouders van Duitsland naar de Verenigde Staten. ‘De Wertheims is meer dan een familieverhaal,...
De radicale Bosnische jeugd en Gavrilo Princip
Gewelddadige jeugd bezorgde politie en justitie in Bosnië vanaf 1910 kopzorgen. Gavrilo Princip was een van de jongeren die snel radicaliseerde. De latere moordenaar van Franz Ferdinand werd al vanaf 1912 in de gaten gehouden. Dromen van grote gebaren waren aan het begin van de twintigste eeuw in de mode....
De vervolging van sodomieten in de achttiende eeuw
In Ghana is het voortaan strafbaar om jezelf als lhbti'er te identificeren. In de jaren 1730 leidde een obsessie met 'zedelijk verval' tot grootscheepse vervolgingen van homoseksuelen in Nederland.