Een verhaal vertellen is niet het sterkste punt van Nederlandse musea. Hoe mooi ook de multimediainstallaties, en hoe uitbundig ook de uitgestald de objecten, het verhaal is vaak de grote afwezige. De titel van deze tentoonstelling, Het verhaal van Brabant, klinkt daarom veelbelovend.
Deze vaste expositie over de Brabants geschiedenis is de laatste toevoeging van het vernieuwde en uitgebreide Noordbrabants Museum. Het museum zit in hetzelfde complex als het nieuwe Stedelijk Museum.
Bij binnenkomst valt meteen een vloerprojectie op, in de vorm van de provincie met de belangrijkste steden. Ga je daarop staan, dan begint een kleine presentatie over de belangrijkste gebeurtenissen uit die stad. Over Willemstad bijvoorbeeld, waar de eerste protestantse kerk van Nederland verrees, en over Oss, waar varkens werden verwerkt tot rookworst en medicijnen.
De zaal is in zes tijdvakken ingedeeld. De presentatie begint bij de Middeleeuwen, toen Brabant het bruisend centrum was van de Lage Landen. Natuurlijk ontbreken de uit de aarde opgegraven potten, schoenen en scherven niet, maar veel leuker zijn de enorme tweehandige zwaarden en de mooie wapenborden. Zoals dat van de Gaffelbroeders, een gilde dat bijdroeg aan de bescherming van de regio tegen invallen uit Gelre.
Wanneer de zestiende en zeventiende eeuw worden behandeld, en dus de Opstand, valt op hoezeer het perspectief van Brabant verschilt van bijvoorbeeld Holland. Verwacht geen ronkende verhalen over de strijd tegen gehate Spanjaarden of heldenverering van Willem van Oranje. Hier hangt een portret van Spinola aan de wand. Het verloop van de oorlog met Spanje was voor Brabant dan ook weinig opwekkend. De Staten-Generaal zagen de provincie als een handige buffer tegen Frankrijk en plaatste Brabant als Generaliteitsland onder hun directe toezicht. Brabant werd bestuurd vanuit Den Haag, en de katholieke elite moest zijn plaats afstaan aan protestanten. Het katholicisme werd verboden.
De groeiende ontevredenheid in Staats-Brabant was een goede voedingsbodem voor de patriottenbeweging. Wat de Franse en Napoleontische tijd voor Den Bosch betekenden, wordt uitgelegd in een enorme maquette van de stad met daarboven een groot scherm met animaties die zijn opgenomen tegen de achtergrond van de maquette. Deze originele vorm werkt, want de bezoekers nemen ruim de tijd om te kijken en te luisteren.
Ook in andere tijdvakken maakt het museum handig gebruik van moderne technieken, maar storend is dat niet alles naar behoren werkt. Meerdere informatiepanelen met touchscreens weigeren dienst en schieten telkens terug naar het beginscherm. Ook is het jammer dat uit diverse geluidsinstallaties tegelijkertijd luide stemmen schallen.
Het meeste lawaai komt uit de ‘Toekomstarena’, waarin bezoekers een quiz kunnen spelen met thema’s als armenzorg, landschap, tolerantie en demografie. Hoe ziet Brabant er in de toekomst uit? Het is best leuk om te doen, maar de quiz haalt het niet bij het mooie Dafje met zijn pientere pookje dat verderop staat, bij een vitrine vol originele verpakkingen en producten uit Brabant: kerstverlichting van Philips, schoenen van Van Bommelen, en natuurlijk Unox.
De overdaad aan geluid en de haperende machines zijn een kleine smet op een verder prettige tentoonstelling met mooie objecten, originele manieren van vertellen en vooral: een verhaal.
Het verhaal van Brabant
Het Noordbrabants Museum
Verwersstraat 41
’s-Hertogenbosch
Open: di-vr 1017 uur, za-zo 12-17 uur. Info: www.hetnoordbrabantsmuseum.nl
Dit artikel is exclusief voor abonnees
