Historisch Nieuwsblad 4-2017



Boekrecensie: Het leven van Jan Schaefer – Louis Hoeks
De laatste tijd hoor je weer vaak de naam Jan Schaefer (1940-1994) als het erom gaat de sociaal-democratie nieuw leven in te blazen. En inderdaad was de banketbakker, CPN-lid, Tweede Kamerlid voor de PvdA, staatssecretaris Volkshuisvesting in het kabinet-Den Uyl, gemeenteraadslid en wethouder in Amsterdam een markant politicus, die veel in beweging wist te brengen....


Voorpublicatie: Adrian Goldsworthy – Pax Romana
De Germaanse krijgsheer Ariovistus gedroeg zich zelfbewust en bot tegen de Romeinse proconsul Julius Caesar. En dat kwam hem duur te staan. Ariovistus mocht dan een ‘vriend’ van Rome zijn, als barbaar moest hij wel zijn plaats weten. Adrian Goldsworthy geeft dit jaar een lezing op het Geschiedenis Festival. Benieuwd wie er nog meer komen?...


Els Kloek over Keetje Hodshon, een rijke dame in revolutietijd
1. Wat maakt Keetje Hodshon een bijzondere dame? ‘Keetje was op haar achttiende al schatrijk door een erfenis van haar vader. Ze bezat een monumentaal pand aan het Spaarne waar tegenwoordig de KHMW zit. Omdat er weinig over haar bekend is, kregen Maarten Hell en ik de opdracht haar verhaal op te tekenen.’ ...


Boekrecensie: De zwaardjaren – Paul Moeyes
In 1914 was de fotografie al behoorlijk ontwikkeld. Sluitertijden waren korter geworden, er waren handzame camera’s op de markt, er werd volop geëxperimenteerd met kleurenfoto’s, en er waren tal van professionele fotografen. Bovendien begonnen kranten en weekbladen steeds meer foto’s af te drukken. Daarnaast bestond er een omvangrijke geïllustreerde pers: weekbladen die...


Boekrecensie: Heligoland – Jan Rüger
De romantiek van Heligoland Twee jaar na de Tweede Wereldoorlog, op de geboortedag van Adolf Hitler, veroorzaakten Britse ingenieurs de grootste niet-nucleaire ontploffing uit de geschiedenis. Ze bliezen meer dan 6 miljoen kilo aan explosieven van de nazi’s op. De plaats van handeling was hoogst symbolisch: het Duitse eiland Heligoland, dat decennialang had gediend als...


Schaarste in Nederland tijdens WO1
De eerste jaren van de Grote Oorlog leed de Nederlandse economie nog weinig onder de strijd. Maar in 1917 werd de schaarste aan veel producten, vooral voedsel, voelbaar. De bevolking had het zwaar. Alleen de ‘hoge heren’ ontsnapten aan de ellende. De Eerste Wereldoorlog had grote invloed op de politiek, de economie en op het...


Wat zocht tsaar Peter in de Republiek?
Voor de tweede keer in zijn leven kwam tsaar Peter de Grote naar de Republiek. Hij zwierf er ogenschijnlijk doelloos rond, als een toerist. Maar hij had een geheime agenda. Eind 1716 gonsde het van de geruchten in de Europese kranten. Tsaar Peter Romanov was op reis naar het westen. Wat was precies zijn bedoeling?...


Eerste Wereldoorlog Nederland: zo bleven we neutraal
Er vielen Engelse bommen op Zeeuwse steden en Duitse duikboten brachten Nederlandse schepen tot zinken. Toch wist Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal te blijven. ‘Geen twist zoekt Nederland met de volkerenHet wil Vrede, niet den strijdMaar als het moet, zal het zich werenVoor vrijheid en neutraliteit’ Deze woorden klonken in 1915 honderden malen door...


Apartheid in Zuid-Afrika: rassenwaan in 10 stappen
Ruim veertig jaar was Zuid-Afrika in de greep van de apartheid, een uitgebreid stelsel van gedwongen segregatie, discriminatie en uitsluiting. Het moest ervoor zorgen dat de blanke minderheid voor altijd de baas zou blijven. De tien stappen van apartheid op een rij. 1 Geen stem Alleen blanken mochten kiezen Apartheid werd vanaf 1948 ingevoerd door...


De successen van Pierre Poujade
In Frankrijk werd de radicaal-rechtse partij van Jordan Bardella de grootste bij de Europese verkiezingen. Hij refereert vaak aan de 'gewone Fransman', net als Pierre Poujade in de jaren vijftig.


De omstreden executie van Johan van Oldenbarnevelt
Was het moord of gerechtigheid? De terechtstelling van Johan van Oldenbarnevelt in opdracht van prins Maurits in 1619 was traumatisch voor de jonge Republiek. Nog jaren later veroorzaakte de executie diepe verdeeldheid.


Dorine Hermans over haar held Wilhelmina van Pruisen
Historicus Dorine Hermans, auteur van onder meer Pieter van Vollenhoven. Burger aan het Hof, en ‘Voor de troon wordt men niet ongestraft geboren’, roemt Wilhelmina van Pruisen om haar intelligentie, strategisch inzicht en haar gevoel voor humor. Hebt u een historische held? ‘Mijn favoriete historische figuur is Wilhelmina van Pruisen...

Uw maandelijkse portie geschiedenis
Maandelijks de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!