Ideale reisgids naar de Bourgondiërs

De Vlaamse schrijver Bart Van Loo trekt weer door Europa op zoek naar sporen van de Bourgondiërs. Het resultaat is dit keer een prachtige reis langs de cultuur in het ‘herfsttij der Middeleeuwen’. 

Met De Bourgondiërs publiceerde Bart Van Loo in 2019, in de woorden van wijlen Jan Cremer, een ‘onverbiddelijke bestseller’. Het buitengewoon beeldend en meeslepend geschreven verhaal van de hertogen van Bourgondië, die in de veertiende en vijftiende eeuw een welvarend en cultureel hoogstaand rijk tot stand brachten, ging er bij een breed publiek in als koek. Hoewel zijn interpretatie van de ontstaansgeschiedenis van de Lage Landen minder origineel was dan werd gesuggereerd, was het bijzonder knap hoe hij van die vaak nogal droog gepresenteerde opeenvolging van vorsten, huwelijken, veldslagen en opstanden een spannend en kleurrijk verhaal wist te maken.  

Na alle drukte die het succes van het boek met zich meebracht was Van Loo nog altijd niet uitgekeken op de Bourgondiërs, zodat hij na een tijdje besloot de plekken te bezoeken waar delen van het verhaal zich hadden afgespeeld en om te kijken of hij middels sporen en overblijfselen uit die tijd de geschiedenis nog meer tot leven kon wekken. Stoute schoenen, dat uitbundig is geïllustreerd met reproducties van kunstwerken uit de late Middeleeuwen en met speciaal voor deze uitgave gemaakte foto’s van Geert van de Velde, is ook goed te lezen als je het eerste boek niet kent.  

Stoute schoenen is opgezet als reisboek en begint in Gent, bij de ruïne van de Sint-Baafsabdij, waar Filips de Stoute in 1369 in het huwelijk trad met de rijkste erfgename van Europa, de dochter van de graaf van Vlaanderen. Hiermee legde hij de basis van het rijk dat in de ruime eeuw daarna door oorlogen en vooral een slimme huwelijkspolitiek steeds verder werd uitgebreid. Vanuit Gent, met zijn prachtige monumenten en kunstwerken, trekt Van Loo België in, om vervolgens in Nederland op zoek te gaan naar sporen van de Bourgondiërs. Die zijn hier vooral in Gelderland en Brabant, maar ook in Holland en Utrecht volop te vinden. Niet alleen ziet Van Loo in Haarlem de originele ‘Zoen van Delft’, het vredesverdrag uit 1428 dat voorlopig een einde maakte aan de Hoekse en Kabeljauwse twisten, maar hij bezoekt ook de zogeheten ‘Bourgondische toren’ van het kasteel bij Wijk bij Duurstede. 

Zijn tochten voeren Van Loo uiteraard ook naar Frankrijk, waar Bourgondië de kern van het rijk vormde, maar tevens naar Murten in Zwitserland, waar Karel de Stoute in 1476 een verpletterende nederlaag leed. Toch gaat Stoute schoenen veel minder dan het vorige boek over oorlog en politiek. Het is vooral de cultuur in het ‘herfsttij der Middeleeuwen’ die alle aandacht krijgt. In dit opzicht is het een ideale reisgids, ook als je gewoon lekker thuis wil blijven.

Openingsafbeelding: Huwelijk van Filips de Stoute met Margaretha van Male, 1369.