Home Finnen krijgen schuld van Stalins massamoord

Finnen krijgen schuld van Stalins massamoord

  • Gepubliceerd op: 21 oktober 2019
  • Laatste update 25 mei 2023
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
  • 2 minuten leestijd
Finnen krijgen schuld van Stalins massamoord

Russische historici hebben een massagraf uit de tijd van Stalin geopend. Ze zoeken bewijs dat de slachtoffers zijn doodgeschoten door het Finse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog.

In het bos van Sandarmokh, in de Russische deelrepubliek Karelië, liggen volgens historici de resten van meer dan 6000 slachtoffers van Stalin, die in 1937 en 1938 werden doodgeschoten. Maar de plaatselijke historicus Sergei Verigin propageert een andere theorie: volgens hem stierven veel van de slachtoffers een paar jaar later, tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen Finland het gebied in handen had. Het Finse leger zou gevangen Sovjetmilitairen hebben geëxecuteerd en begraven in Sandarmokh.

In de Britse krant The Independent noemt Irina Flige, directeur van het onderzoeks- en herinneringscentrum Memorial in Sint-Petersburg, de alternatieve theorie ‘dwaas’, ‘marginaal’ en ‛primitief’. Er bestaat namelijk geen serieus historisch bewijs voor, terwijl de staande theorie dat Stalin de moorden verordonneerde is gestaafd met allerlei archiefmateriaal.

Toch groef het Russisch Militair-Historisch Genootschap onlangs dagenlang naar skeletten om de theorie van Verigin te testen – of, volgens critici, om Stalins straatje schoon te vegen. Het Genootschap krijgt namelijk geld van het Kremlin, dat de Russische geschiedenis graag heroïsch voorstelt, inclusief de zwartste perioden uit het Sovjetverleden. President Poetin beweert dat het Westen Jozef Stalin demoniseert. Sinds 2016 propageren historici met Kremlin-connecties Verigins theorie als serieus alternatief. Vandaar dat experts zoals Irina Flige zich zorgen maken over het graafwerk in Sandarmokh en het wetenschappelijk gehalte van het onderzoek bekritiseren.

Hun zorgen worden versterkt door beschuldigingen aan het adres van Yury Dmitriyev, een historicus die in de jaren negentig de eerste graven van Sandarmokh ontdekte. Hij werd in 2016 gearresteerd omdat hij pornofoto’s zou hebben gemaakt van zijn elfjarige geadopteerde dochter. Volgens zijn medestanders een onzinnige beschuldiging, bedoeld om hem het zwijgen op te leggen. Inmiddels is Dmitriyev vrijgesproken, maar hij zit alweer vast in afwachting van een nieuwe zaak omdat er nieuw bewijs zou zijn gevonden van seksueel geweld.
 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 11 - 2019

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer