‘Hitler was een interessantere dictator dan Stalin of Mao’
Boekenkasten zijn er inmiddels volgeschreven over Adolf Hitler. Toch verschijnen er nog steeds nieuwe studies over hem die de moeite waard zijn. Zo bleek tijdens de tweede bijeenkomst in de serie ‘Helden en Schurken’ in het Verzetsmuseum Amsterdam. Een van de spraakmakendste boeken over Hitler van dit moment is geschreven door de Duitse historicus Peter...
De kameraden van Stalin
Jozef Stalin was de onbetwiste dictator van de Sovjet-Unie. Toch bestuurde hij het enorme land niet helemaal alleen. Hij werd geholpen door een groep mannen die hem door dik en dun steunden. Dictators worden vaak zo negatief afgeschilderd dat je je afvraagt hoe het mogelijk is dat iemand die louter over slechte eigenschappen beschikt toch...
Biografie over Stalin
Jos Palm las de nieuwe biografie over Stalin, en moest gelijk aan zijn jonge jaren denken bij de toen nog marxistisch-leninistische SP.
Marc Jansen over de paranoïde wanen van Stalin
‘In een dictatuur blijft enige ruimte over voor het privéleven van de burgers; in een totalitaire staat is dat veel minder het geval. De Sovjet-Unie onder Stalin en Duitsland ten tijde van Hitler waren totalitaire staten. Al was onder Adolf Hitler wel particulier economisch initiatief mogelijk, Stalin maakte de economie ondergeschikt aan de staat,’ zegt...
De CPN koos voor Stalin en brak met Nederland
In 1949 brak de Communistische Partij van Nederland (CPN) met de rest van Nederland. De verhoudingen met niet-communisten bereikten een dieptepunt en de partij koos radicaal voor de Sovjet-Unie en de jubilerende leider Jozef Stalin. Als de Nederlandse communisten er ooit van overtuigd waren dat de Internationale ‘morgen’ zou ‘heersen op aard’, dan was het...
Kinderen leren in schoolboeken dat Stalin gelijk had
Op 9 mei van dit jaar, de Dag van de Overwinning op Hitler-Duitsland, werd in de Siberische stad Jakoetsk een standbeeld voor Jozef Stalin onthuld. Sinds 2005 is dit het derde Stalinmonument in de hoofdstad van de republiek Jakoetië. Wat scholieren uit monumenten en schoolboeken over Stalin moeten concluderen laat zich raden: hij leidde zijn...
De val van Leon Trotski (1879-1940)
Samen met Lenin was hij het gezicht van de Russische Revolutie. Maar uiteindelijk zou de briljante organisator Leon Trotski het afleggen tegen Jozef Stalin, die politiek handiger was. Trotski stond aanvankelijk achter de showprocessen van de Communistische Partij, waar hij zelf slachtoffer van zou worden. Toen Vladimir Lenin in 1924 overleed, stond het voor de...
Jozef Stalin in de Tweede Wereldoorlog
Wat was Stalins rol in de Tweede Wereldoorlog? Hij was een verstandig opperbevelhebber, die het oorlogvoeren aan zijn generaals overliet.
Chroesjtsjov was een opvliegende hervormer
De ster van Nikita Sergejevitsj Chroesjtsjov steeg na Stalins dood in 1953 snel aan het Sovjetfirmament. Hij maakte de Sovjetbevolking bewust van Stalins misdaden en veroordeelde hem postuum. Chroesjtsjovs hervormingen leidden tot meer vrijheid, maar met zijn boerse gedrag, opvliegend karakter en ondoordachte beleid bracht hij de wereld op het randje van een nucleaire oorlog....
De meedogenloze Lenin
Bij velen leeft het beeld van Vladimir Iljitsj Oeljanov als nobele socialist, die gedreven door humanitaire idealen een samenleving nastreefde waarin welvaart en politieke invloed op rechtvaardige wijze waren verdeeld. In werkelijkheid juichte Lenin de moordpartijen van zijn bolsjewieken toe, en legde hij de fundamenten voor Stalins totalitaire politiestaat. De speelfilm Taurus (2001) van de...
Wie had schuld aan de Koude Oorlog?
In 1945 toostten Amerika en de Sovjet-Unie op de nieuwe vrede, maar onmiddellijk daarna brak de Koude Oorlog uit. Was dat de oorlog van Stalin, of lag de schuld bij Truman?
Montefiore beschrijft Stalins jeugdjaren
Van alle dictators die de twintigste eeuw heeft gekend, is Jozef Stalin misschien wel de meest geheimzinnige. De Britse historicus Simon Sebag Montefiore beschreef Stalins jeugdjaren. Dat komt vooral door zijn weinig opvallende optreden in het openbaar. Waar Adolf Hitler en Benito Mussolini hun volk opzweepten met meeslepende redevoeringen en Mao Zedong zich zwemmend liet...