Koperen keitjes
Toen ik in de Volkskrant las dat de Duitsers zich een beetje schamen over de nieuwe – Beierse – paus, deed dat me goed. Het was misschien geen representatieve steekproef die de correspondent had gehouden, maar toch is het een teken dat Duitsland is veranderd. Geleidelijk aan. De tijd heeft zijn werk gedaan. Maar ook...
Lievelingsverleden
In het recente verleden werd er door historici nog wel eens geklaagd over een gebrek aan historisch besef in Nederland. Daar is naar mijn idee nu geen reden meer voor. Dat ligt niet aan de Week van de Geschiedenis of het thema van de Boekenweek. Die beide fenomenen zijn niet de oorzaak van deze verheugende...
On-Nederlands
Zelden zo’n machteloos en nietszeggend bijvoeglijk naamwoord gezien als `on-Nederlands’. Niettemin wordt het sinds enige tijd te pas en te onpas gebruikt om gebeurtenissen en eigenschappen te omschrijven die aan een preciezere kwalificatie ontsnappen. Wie `on-Nederlands’ zegt, veronderstelt bij zichzelf en bij de ander een gedeeld begrip van wat Nederlands is. Indien de spreker van...
Beeldenstorm
In de nacht van 16 op 17 maart werd het laatste standbeeld van Franco (1892-1975) uit Madrid verwijderd. Het verbeeldde de dictator in zijn beste dagen, martiaal te paard gezeten. Het beeld werd eerst opgetakeld en vervolgens op een dieplader gezet met een witte doek eroverheen, alsof het elders weer onthuld zou worden. Er was...
Helse toekomst
Wie het publieke debat de laatste jaren een beetje heeft gevolgd, slaapt al enige tijd niet rustig meer. Wat staat ons de komende dertig jaar in Nederland niet allemaal te wachten? Heel westelijk Nederland loopt spoedig onder water, dat staat volgens de deskundigen vast. Dit komt door de stijging van de zeespiegel en die wordt...
De waarheid
Jan Campert was geen held. Hij schreef een gedicht over helden. Kon een verrader zo schrijven? Dat kon niet. Dat mocht niet. Er was behoefte aan helden. Dankzij het zuivere gedicht werd de dichter gezuiverd. Na de oorlog schijnen velen geweten te hebben hoe het zat met Jan Campert, maar men heeft gezwegen om het...
Inburgeringsinstrument
Ruim veertig jaar hebben overheid en politici het geschiedenisonderwijs verwaarloosd. Geschiedenis was ouderwets en nergens goed voor. Het aantal lesuren kon altijd weer worden gereduceerd. Plotseling is er in deze droevige toestand verandering opgetreden. De voorzitter van de nationale onderwijsraad, daarin bijgevallen door diverse politici en opinieleiders, vindt dat er veel meer aan het onderwijs...
Moeder
Columnisten, zo maakte Parool-hoofdredacteur Sytze van der Zee mij bij zijn komst eind jaren tachtig duidelijk, moeten controversieel zijn. Gedonder in de glazen, debat in het café, spraakmakendheid, daar ging het om. En zo verdwenen goedaardige, verstandige figuren als de schrijvers Willem van Toorn en A.L. Snijders uit de kolommen. En Theo van Gogh kwam...
Veiligheidsraad
Eind vorig jaar verscheen een rapport waarin Kofi Annan werd geadviseerd de Verenigde Naties ingrijpend te hervormen. Het lastigste onderdeel van dit rapport is het voorstel de samenstelling van de Veiligheidsraad te veranderen. De Veiligheidsraad is het enige onderdeel van de VN dat kan besluiten tot het gebruik van geweld. Over de hervorming van de...
Het digitale boekenparadijs
Bij mijn eerste bezoek aan de universiteitsbibliotheek in Utrecht – ruim veertig jaar geleden – liep ik een ernstig trauma op. Onhandig als ik ben en verlegen als ik was, begreep ik niet direct hoe het systeem van de catalogus werkte. De dames achter de balie bespraken mijn onhandigheid op luide en geamuseerde toon, zodat...
Dwaze moeders
Elke donderdagmiddag om 15.30 uur lopen op de Plaza de Mayo in Buenos Aires de Dwaze Moeders met de witte hoofddoekjes hun rondjes. Ze willen weten waar hun kinderen en kleinkinderen of hun broers en zussen zijn gebleven. Ze willen degenen die verantwoordelijk zijn voor hun verdwijning doen berechten. Onder het bewind...
Canons zingen
De deadlines en verschijningsdata van Historisch Nieuwsblad sporen niet lekker met de discussie over de Canon. Sowieso ligt er een behoorlijke tijd tussen mijn deadline en het moment dat het blad bij u in de bus ligt. Dat geeft me vaak het gevoel mosterd na de maaltijd te serveren. Dat hoeft niet zo erg te...