Sebastian Haffner als historicus
De positie van Sebastian Haffner als historicus was altijd omstreden. Het symposium De journalist als historicus, dat 9 november jongstleden ter ere van de Duitse schrijver werd gehouden, bracht daar geen verandering in. door Dieuwke Teertstra ‘Die Thesen sollen Leute zum denken ansetzen, nicht zum wissen.’ Zo omschreef Oliver Pretzel, de zoon...
Herman Amersfoort hoogleraar militaire geschiedenis & strategie
Bijzonder hoogleraar militaire geschiedenis was hij al, maar sinds 7 november jongstleden mag krijgshistoricus Herman Amersfoort zich ook hoogleraar militaire geschiedenis & strategie aan de Nederlandse Defensie Academie (NDA) noemen. door Maria van Haperen Aan het einde van de jaren zeventig van de vorige eeuw vervulde Herman Amersfoort (1951), pas afgestudeerd historicus aan de Rijksuniversiteit...
De Vooruitgang
De circa 46.000 Nederlanders en Indo-Europeanen die tussen oktober 1945 en mei 1947 werden vastgehouden in republikeinse kampen in Nederlands-Indië, waren geen gijzelaars, maar zaten daar voor hun eigen veiligheid. Deze conclusie van het proefschrift van Mary van Delden druist in tegen het gangbare beeld dat in Nederland over deze periode bestaat. door Marianne Wilschut...
De Stelling
Anton van Hooff: ‘De Anne Frankboom is een beetje een heilige boom geworden, zoals je die vroeger in deze streken had voordat het christendom zijn intrede deed. In de vroege Middeleeuwen hadden sommige christelijke predikers de gewoonte het “Heilige Woud” in te trekken om zo’n boom demonstratief om te hakken. De “heidenen” verwachtten dan de...
Lessen
Sociaal-democraten in het Interbellum kwamen regelmatig samen om te zingen en met vlaggen te zwaaien. PvdA-bestuurslid Marja Bijl denkt dat massabijeenkomsten nog steeds een gevoel van verbondenheid kunnen oproepen. door Bas Kromhout Met de invoering van het algemeen mannenkiesrecht in 1917 deed ook het fenomeen van de politieke massabijeenkomst zijn intrede in Nederland. Vooral de...
Gezien
Tentoonstelling door Marieke Prins Tuttig en sexy ‘Ik hoor niets,’ zegt Den Uyl bezorgd. Hij houdt een radio tegen zijn oor om naar de verkiezingsuitslagen te luisteren. Bloedserieus waren ze, de jaren zeventig in Nederland. Politiek en maatschappelijke gebeurtenissen komen uitgebreid aan bod in Wauw! Nederland in de jaren ’70, onder andere in cartoons van...
De stelling
Anton van Hooff:‘Er is geen belachelijker lied dan het Wien Neêrlands bloed dat lange tijd als ons volkslied fungeerde. Het bezingt de zuiverheid van het bloed dat “van vreemde smetten vrij door de ad’ren stroomt”. Maar als het ergens een ratjetoe van genen is, dan wel in de delta van Rijn, Maas en Schelde waar...
De Vooruitgang
‘Politiek en herinnering zijn nauw verweven,’ stelt Gert Oostindie in zijn recente oratie Slavernij, trauma en canon, die hij uitsprak bij het aanvaarden van de leerstoel Caraïbische geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Volgens Oostindie zijn politieke invloeden vooral merkbaar in de canonisering van onze koloniale geschiedenis. door Bas Kromhout In de canon van de commissie-Van...
Lessen
Verlichtingsdenkers doorbraken het middeleeuwse taboe op geluk. Sindsdien staat niet de redding van de ziel voorop, maar een zo plezierig mogelijk leven. Geluk blijkt echter niet haalbaar zonder zingeving. door Bas Kromhout ‘Geluk was in de achttiende eeuw een modeonderwerp,’ schrijft Peter Buijs in zijn proefschrift De eeuw van het geluk. Nederlandse opvattingen over geluk...
Morfinomanie
In kringen van de Parijse ‘beau monde’ was drugsgebruik en -verslaving eind negentiende eeuw een veel voorkomend fenomeen. Vooral het gebruik van morfine was wijdverbreid en riep verschillende reacties op, zo stelt Jos ten Berge in het artikel ‘In een zacht suizende extaze’. Morfinisme en morfinomanie in decadent Parijs, een iconografie’ in De Negentiende Eeuw...
Lessen
In de jaren zestig wierf Nederland gastarbeiders om de economische groei op peil te houden. Nog steeds hebben werkgevers behoefte aan arbeidsimmigranten, maar nu blijven de grenzen dicht. Al in 1960 waarschuwde minister Marge Klompé van Maatschappelijk Werk dat gastarbeiders zich blijvend in Nederland zouden vestigen. Weinigen sloegen acht op haar woorden. De Nederlandse economie...
Gezien
TENTOONSTELLING door Antoine Verbij / Berlijn Edelmensch Winnetou De schat in het Zilvermeer, wie kent het niet? Miljoenen pubers over de hele wereld hebben met de zaklantaarn onder de deken het verhaal van Old Shatterhand en zijn indianenvriend Winnetou gelezen. Voor hen was het boek van de Duitse schrijver Karl May de eerste kennismaking met...