Musical door leger van de buis geweerd
De musical Tan Malaka mag van het Indonesische leger niet op televisie worden vertoond. De musical is geschreven door de bekende journalist Goenawan Mohamad en tekstschrijver Tony Prabowo, en vertelt het levensverhaal van de in 1896 in West-Sumatra geboren Datuk Ibrahim gelar Sutan Malaka. De communistische leider is een van de meest mythische figuren in...
China’s eeuwige omwentelingen
Officieel heeft China een ononderbroken geschiedenis van wel vijfduizend jaar. Sommigen spreken liever van ‘continue cultuur’ en van drieduizend jaar; anderen roepen al dat het achtduizend jaar is. De continuïteit van China zit ’m in ieder geval in de gelijkenis en regelmaat van zijn revoluties. Zo probeerde honderd jaar voor Mao’s Grote Sprong in 1958...
Dreun voor afscheidingsbeweging Québec
Het Bloc Québécois, dat de afscheiding van Québec nastreeft, heeft tijdens de federale verkiezingen van 2 mei jongstleden onverwachts een verpletterende nederlaag geleden. De aankondiging van de verkiezingen – de vierde in acht jaar tijd – zorgde in Canada voor weinig enthousiasme. Velen zagen de zoveelste gang naar de stembus als een nutteloze en dure...
Russen willen niet weten van 1939
Gennadi Sjpalikov was vier jaar toen Hitlers legers op 22 juni 1941 de Sovjet-Unie binnenvielen. Toch slaagde de latere cineast er beter dan wie ook in de onbekommerde atmosfeer van voor de inval te vertolken met zijn liedje ‘Rio-Rita’: ‘Rio-Rita, gaat de foxtrot in het rond. We dansten op het pleintje. Het was 1941.’ Operatie...
Getrommel en trompetgeschal
Een luidruchtige boel moet het zijn geweest aan boord van de zeventiende-eeuwse schepen die naar Indië voeren. Onder de bemanning schaarde zich veelal een aantal trompetters en tamboers. Ralph Henssen belicht in zijn proefschrift Trompetters en Tamboers in de Zeeuwse Zeevaart ten tijde van de Republiek. Plichten en Praktijken welke specifieke rol deze muzikanten vervulden...
‘Spoor was een militair pur sang’
Soekarno en zijn medestanders, die in augustus 1945 de Republiek Indonesië hadden uitgeroepen, waren een stelletje bandieten. Dat vond tenminste Simon Spoor, van 1946 tot 1949 bevelhebber van de Nederlandse strijdkrachten daar. Spoor zag de republikeinen als onderdrukkers van de bevolking. Als zij waren weggevaagd, zou het volk uit zichzelf weer voor Nederland kiezen. Want...
‘Je wist wie de vijand was’
‘Ten tijde van de Koude Oorlog waren de machtsblokken keurig verdeeld en hielden ze elkaar in evenwicht,’ schrijft. A.J.W. Wuite. Hij is een van de 122 lezers die hebben gereageerd op de stelling: ‘De wereld is na het einde van de Koude Oorlog gevaarlijker geworden.’ Hiermee is 50 procent het eens en 44 procent oneens....
In beeld: Amsterdam door buitenlandse ogen
Peperdure grachtenpanden, marmeren stoepen en mooie meiden. Ter gelegenheid van de Dag van de Amsterdamse Geschiedenis, 26 juni aanstaande, een beeldverhaal over Amsterdam bezien door de ogen van een zeventiende-eeuwse toerist. Rond 1600 is reizen vooral voorbehouden aan diplomaten, handelaren, pelgrims en een enkele jonge aristocratenzoon. Maar in de loop van de zeventiende eeuw strijken...
De arbeider eist zijn rechten op
In 1911 legden Amsterdamse en Rotterdamse bootwerkers en matrozen massaal het werk neer tijdens de Zeeliedenstaking. De staking was er een van vele. Vanaf het eind van de negentiende eeuw zetten arbeiders steeds vaker stakingen in om loonsverhoging of verbetering van arbeidsomstandigheden te eisen. In de tweede helft van de negentiende eeuw moderniseert Nederland in...
Presidenten doen er niet toe
Het is gebruikelijk de recente Amerikaanse geschiedenis te structureren aan de hand van de verschillende presidenten en hun ambtstermijnen. Dit is een voor de hand liggende en simpele methode om enige orde te brengen in de historische chaos. Een historicus kan dan mooi beginnen met een biografische schets en de vaak opwindende verkiezingscampagne. Deze historiografische...
Oscar Mohr (1907-1952)
Temidden van alle dood en verderf in concentratiekamp Natzweiler wist Oscar Mohr zijn medegevangenen op te beuren met een uit het gezamenlijk geheugen samengesteld dichtbundeltje. De internationaal georiënteerde journalist en verzetsheld wist de verschrikkingen te overleven dankzij zijn vindingrijkheid en levenslust. Kortgeleden kreeg het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies een prachtige schenking:...
Roelof Overakker (1890-1945)
Tijdens de bezetting van Nederlands-Indië was de Japanse inlichtingendienst in de greep van een vermeend complot van oud-KNIL-militairen, die op Sumatra verzetsacties voorbereidden. Tientallen verzetsleden werden opgepakt, mishandeld en doodgeschoten. De spil van het complot was volgens de Japanners de Nederlandse generaal-majoor Roelof Overakker. Sumatra, 9 januari 1945. Op een heuvel vlak bij Fort de...