Home Klus-Polen in voetsporen Chopin en Curie

Klus-Polen in voetsporen Chopin en Curie

  • Gepubliceerd op: 28 april 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Olivier van Beemen

Het afgelopen decennium boterde het niet zo lekker tussen Frankrijk en Polen. Oud-president Jacques Chirac was verbitterd toen hij in 2003 merkte dat Polen en een aantal andere Centraal-Europese landen de Amerikaans-Britse invasie in Irak steunden. De jonge democratieën ‘hadden een goede kans gemist om zich stil te houden,’ zei hij. ‘Laten we eerlijk zijn: die landen zijn niet goed opgevoed en zich onbewust van de gevaren die een te snelle keuze voor de Amerikaanse zijde met zich meebrengt.’

Niet lang daarna, bij het referendum over de Europese Grondwet van 2005, werd ‘de Poolse loodgieter’ voorpaginanieuws in Frankrijk. Indien Poolse ambachtslieden als gevolg van de dienstenrichtlijn van eurocommissa ris Frits Bolkestein hun diensten in Frankrijk mochten aanbieden volgens hun nationale tarieven, konden Franse concurrenten hun zaak wel opdoeken, vreesden veel Fransen.

Ooit was Frankrijks relatie met Polen veel inniger, zo bewijst de nieuwe tentoonstelling Polonia in het museum voor immigratiegeschiedenis in Parijs, gevestigd in het voormalige koloniale museum. Anders dan in Nederland heeft de Poolse aanwezigheid in Frankrijk een bijna twee eeuwen oude voorgeschiedenis, die begon ten tijde van Napoleon. De Franse keizer droeg in 1807 bij aan de oprichting van het hertogdom Warschau, nadat hij het gebied had veroverd op de Pruisen.
Parijs oefende in de negentiende eeuw een grote aantrekkingskracht uit op de Poolse elite, met als beroemdste voorbeeld de componist Chopin. Ook tweevoudig Nobelprijswinnares Marie Curie was van Poolse origine.

Begin vorige eeuw kwam er voor het eerst een massale Poolsemigratie n aar Frankrijk op gang. In 1931 waren er ongeveer een half miljoen Polen in Frankrijk, vooral werkzaam in de mijnbouw en op het land. Een deel van hen werd teruggestuurd tijdens de economische crisis van de jaren dertig, maar het merendeel bleef. Tijdens het Sovjetbewind in Warschau kregen ze gezelschap van een intellectuele elite die het communisme bestreed.

In de hedendaagse politiek zijn de afstammelingen van die Poolse immigranten geen issue meer. In alle lagen van de samenleving zijn er Fransen met Poolse achternamen, zoals de invloedrijke oud-minister Michel Poniatowski en de huidige milieuminister Nathalie Kosciusko-Morizet.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.