Home Klus-Polen in voetsporen Chopin en Curie

Klus-Polen in voetsporen Chopin en Curie

  • Gepubliceerd op: 28 april 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Olivier van Beemen
  • 2 minuten leestijd

Het afgelopen decennium boterde het niet zo lekker tussen Frankrijk en Polen. Oud-president Jacques Chirac was verbitterd toen hij in 2003 merkte dat Polen en een aantal andere Centraal-Europese landen de Amerikaans-Britse invasie in Irak steunden. De jonge democratieën ‘hadden een goede kans gemist om zich stil te houden,’ zei hij. ‘Laten we eerlijk zijn: die landen zijn niet goed opgevoed en zich onbewust van de gevaren die een te snelle keuze voor de Amerikaanse zijde met zich meebrengt.’

Niet lang daarna, bij het referendum over de Europese Grondwet van 2005, werd ‘de Poolse loodgieter’ voorpaginanieuws in Frankrijk. Indien Poolse ambachtslieden als gevolg van de dienstenrichtlijn van eurocommissa ris Frits Bolkestein hun diensten in Frankrijk mochten aanbieden volgens hun nationale tarieven, konden Franse concurrenten hun zaak wel opdoeken, vreesden veel Fransen.

Ooit was Frankrijks relatie met Polen veel inniger, zo bewijst de nieuwe tentoonstelling Polonia in het museum voor immigratiegeschiedenis in Parijs, gevestigd in het voormalige koloniale museum. Anders dan in Nederland heeft de Poolse aanwezigheid in Frankrijk een bijna twee eeuwen oude voorgeschiedenis, die begon ten tijde van Napoleon. De Franse keizer droeg in 1807 bij aan de oprichting van het hertogdom Warschau, nadat hij het gebied had veroverd op de Pruisen.
Parijs oefende in de negentiende eeuw een grote aantrekkingskracht uit op de Poolse elite, met als beroemdste voorbeeld de componist Chopin. Ook tweevoudig Nobelprijswinnares Marie Curie was van Poolse origine.

Begin vorige eeuw kwam er voor het eerst een massale Poolsemigratie n aar Frankrijk op gang. In 1931 waren er ongeveer een half miljoen Polen in Frankrijk, vooral werkzaam in de mijnbouw en op het land. Een deel van hen werd teruggestuurd tijdens de economische crisis van de jaren dertig, maar het merendeel bleef. Tijdens het Sovjetbewind in Warschau kregen ze gezelschap van een intellectuele elite die het communisme bestreed.

In de hedendaagse politiek zijn de afstammelingen van die Poolse immigranten geen issue meer. In alle lagen van de samenleving zijn er Fransen met Poolse achternamen, zoals de invloedrijke oud-minister Michel Poniatowski en de huidige milieuminister Nathalie Kosciusko-Morizet.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer