Willem II en de radicalen
Tijdens het koningschap van Willem II werpen radicale journalisten zich op als de kampioenen van het volk. Met de liberalen pleiten ze voor democratische hervormingen. Hoewel minder principieel dan ze zich voordoen – ze accepteren regelmatig zwijggeld van de koning –, boeken de radicalen succes als Willem II een nieuwe grondwet laat ontwerpen. Dat betekent...
Hermans wilde werken in Duitsland
Willem Frederik Hermans wilde tijdens de Bezetting niet alleen lid van de Kultuurkamer worden, maar meldde zich in 1943 ook vrijwillig voor werken in Duitsland. Hij werd tegengehouden door een bevriende verzetsman, die hem uit de rij voor het Arbeidsbureau schold. Onlangs onthulde biograaf Willem Otterspeer in de Volkskrant dat schrijver Willem Frederik Hermans...
Ontheemd in de vitrine
Jodendom. Een boek vol verhalen – de titel van de tentoonstelling in de Amsterdamse Nieuwe Kerk doet spannende verhalen vermoeden, de locatie goud en zilver. Zo’n expositie is dit echter niet. Overdonderd door pracht en praal zal de bezoeker niet worden, en ook niet meegesleept door avonturen. Hij kan wel een leerzame tentoonstelling verwachten,...
De achterkant van een schilderij
Heeft Nederland na de teloorgang van het project dat tot de oprichting van een Nationaal Historisch Museum moest leiden nog een museum over dat met enig recht deze titel zou mogen dragen? Er zijn twee mogelijke kandidaten: het zeer succesvolle Openluchtmuseum in Arnhem en de traditionele hoeder van ons gekoesterde culturele erfgoed, het Rijksmuseum...
Signalementen
Wrath of the Titans Jonathan Liebesman Vanaf 29 maart in de bioscoop Heibel onder de Griekse goden: Perseus voelt zich verplicht om af te dalen in de onderwereld, omdat zijn vader Zeus er gevangen wordt gehouden door zijn broer Hades. Vervelend voor Perseus, want hij wilde het na het verslaan van de monsterlijke...
De kleingeestigheid van grote ego’s
Zien we het ontstaan van een sekte, een pseudoreligie of een wetenschappelijke behandelmethode? De kijker mag het zeggen bij de historische speelfilm A Dangerous Method, over de geboorte van de psychoanalyse en de breuk tussen Sigmund Freund en zijn discipel Carl Gustav Jung. Wat de film vooral laat zien is...
Signalementen
Ons betere ik. Waarom de mens steeds minder geweld gebruikt Steven Pinker 1113 p. Contact, € 125,00 De experimenteel psycholoog Pinker is een beroemdheid. Time rekent hem tot de honderd invloedrijkste denkers van onze tijd. Dit vuistdikke, maar ook wel erg dure boek gaat volgens Pinker over ‘misschien de belangrijkste ontwikkeling ooit die...
Kameleontische karakterloosheid
De oogst van Duitse boeken is weer rijk. Ook letterlijk, want de drie hier besproken boeken zijn niet alleen dik, het dikste boek gaat ook over een van de rijkste families van Duitsland. In een televisiedocumentaire uit 2007 getiteld Das Schweigen der Quandts werd deze familie – met grote belangen in tal van bedrijven...
Van Erasmus tot de moderne archeologie
De hoofdtitel en lange zeventiende-eeuwse ondertitel van Jona Lenderings nieuwe boek zadelen de lezer op met een schuldgevoel. En het overspannen ‘Ten geleide’ van Theodor Holman stemt ook al niet vrolijk. Volgens hem zouden verklede hooggeleerden in collegezalen met pingpongballen en condooms jongleren om leuk te zijn. Kortom, hier wordt de Ondergang van het Avondland...
Offers voor een egoïstisch man
Voor de liefhebbers van de talloze verfilmingen van de grote romans van Jane Austen of de gezusters Brontë is Liefde en kapitaal van Mary Gabriel zeker een aanrader. Ook dit is een kostuumdrama dat zich (grotendeels) afspeelt in het Victoriaanse Engeland, waar standsverschillen, sociale tegenstellingen, snelle technologische en maatschappelijke ontwikkelingen, door sociale conventies onderdrukt driftleven...
Vernieling van een sacrale wereld
Margaretha Welsing werd geboren in 1916. Ze overleed in 2006. Net geen negentig werd ze. En halverwege dat lange leven – iets later misschien – werd ze verraden. Door de paus en de pastoor en door haar eigen kinderen. Jos Palm is de jongste van haar zes kinderen, de jongste zoon, geboren in het...
Gesprek tussen jonge en een stervende historicus
Dit is een zonderling boek. Op het eerste gezicht lijkt Denken over de twintigste eeuw weinig noodzakelijk (wie zit er te wachten op het verslag van gesprekken tussen twee historici?), enigszins overbodig (bij het overlijden van Tony Judt verschenen al tal van ‘laatste boeken’ van zijn hand) en nogal dubbelop (het autobiografische deel overlapt aanzienlijk...