COLUMN: Martin Sommer
Zoals u weet, wordt jaarlijks eind oktober de Libris Geschiedenis Prijs uitgereikt. Dit keer ging de eer naar Martin Bossenbroek met De Boerenoorlog, een meeslepend verhaal verteld aan de hand van drie hoofdfiguren: een Boer, een Brit en een Nederlander. Elk jaar is er gemonkel en gemopper over de winnaar. Ik kan het weten,...
COLUMN: Annejet van der Zijl – Heintje
‘Heintje is dood’ – het bericht zoemde door de stad. De stad waar hij zoveel jaar met verve zijn rol speelde als misschien wel de enige echte playboy die Nederland ooit heeft gehad. Want spelen kon Hein ten Harmsen van der Beek, zoals zijn volledige naam luidde, en een jongetje bleef hij zijn leven lang....
Column van Maarten van Rossem
Is het mogelijk het verleden tastbaar te maken, een soort tijdmachine te construeren, zonder in sciencefiction te vervallen? Denk daarbij aan Huizinga’s ‘historische sensatie’, waarbij de tussenliggende tijd wegvalt en heden en verleden heel even samenvallen. Kun je, als je over het Forum Romanum wandelt, in een flits dat Forum in zijn hoogtij-jaren zien? Heb...
BOEKEN: Collaborateurs in de Tweede Wereldoorlog
Zou er ooit een oorlog zijn geweest die naderhand fout zo scherp onderscheidde van goed als de Tweede Wereldoorlog? De Tachtigjarige Oorlog en de Franse bezetting lieten hun sporen na en verdeelden het land in vaderlanders en niet-vaderlanders. Maar dat een politieke misstap werd aangerekend tot in het zoveelste geslacht, en dat fout alleen...
BOEKEN: Signalementen
De Peloponnesische OorlogThucydides968 p. Athenaeum-Polak & Van Gennep, € 54,95 Vanwege zijn systematische en rationele aanpak geldt Thucydides als de grondlegger van de wetenschappelijke geschiedschrijving. Hij was legeraanvoerder in de Peloponnesische Oorlog in dienst van Athene. In 424 werd hij voor twintig jaar uit de stad verbannen, omdat hij er niet in was geslaagd het strategisch...
BOEKEN: Grynszpan en de Kristallnacht
Op 7 november 1938, om halftien ’s morgens, diende een 17-jarige Duitse jongen van 1,57 meter lang zich aan bij de Duitse ambassade in Parijs. Hij vroeg om een ontmoeting met een secretaris; hij had belangrijke documenten bij zich, die alleen overhandigd konden worden met een persoonlijke uitleg. Herschel Grynszpan werd naar de kamer van...
BOEKEN: Rome en Constantinopel
Wie verneemt dat keizer Constantijn op 8 november 324 de stad Constantinopel stichtte, zal waarschijnlijk algauw aan een soort Lelystad of Almere denken: een compleet nieuwe stad op ongerept land. Maar het is beter om Zoetermeer of Nieuwegein voor ogen te houden. Zoals daar al een dorp lag – of zelfs twee (Jutphaas en Vreeswijk)...
BOEKEN: Geschiedenis van de Wadden
‘Onze cultuur lijdt schade, indien de geschiedschrijving voor een wijder publiek in handen raakt van een esthetiserende gevoelshistorie, die uit een literaire behoefte voortkomt, met literaire middelen werkt, en op literaire effecten gericht is.’ Aldus luidt de vrij lange titel van het derde hoofdstuk van het uitvoerige essay De taak der cultuurgeschiedenis, dat Johan...
BOEKEN: Franse cultuurhistorici nog springlevend
De zogeheten histoire des mentalités, ofwel cultuurgeschiedenis op z’n Frans, was een generatie geleden wereldberoemd. Hoewel je het in dit tijdperk van global history en Angelsaksische dominantie in Kleio’s koninkrijk niet zou verwachten, blijken en blijven Franse historici bijzonder gehecht aan hun eigen – inmiddels klassieke – geschiedenisopvattingen. Recent verschenen titels als Une histoire du...
FILM: Signalementen
The Butler Lee Daniels Te zien vanaf 5 december Goed idee om naar de geschiedenis van de zwarte burgerrechten te kijken door de ogen van een zwarte man die de ontwikkelingen ruim dertig jaar gadesloeg vanaf een bijzondere plek, namelijk het Witte Huis. Die man, Eugene Allen, was de zoon van...
FILM: Long Walk to Freedom over Nelson Mandela
Vier jaar geleden maakte regisseur Clint Eastwood met de speelfilm Invictus van Nelson Mandela een ondraaglijke heilige. Morgan Freeman speelt hem als een man die nooit aan zichzelf, maar altijd aan zijn volk denkt, geen zwakheden heeft en uitsluitend in wijze oneliners spreekt. De makers van Mandela. Long Walk to Freedom hebben gelukkig iets minder...
TENTOONSTELLING: Verzetsmuseum Junior
De oorlog van Jan, Henk, Eva en Nelly Verzetsmuseum Junior leert en vermaakt moeiteloos Twee jaar geleden ging ik met mijn dochter naar het Verzetsmuseum. Het kreeg indertijd een 9 in onze museumtest en was in mijn beleving heel toegankelijk. We liepen alleen meteen op tegen een uiteenzetting over de verzuiling, en dat...