Alida de Jong (1885-1943)
Alida de Jong moest vele horden nemen om hogerop te komen in de politiek. Ze was Joods en kwam uit een arbeidersmilieu. Toch schopte ze het in 1931 als een van de weinige vrouwen tot lid van de Tweede Kamer. Toen journalist en schrijver Meijer Sluyser nog een Joods jochie van elf jaar was, barstte...
Koopman van de Hanze Albert van de Korenmarkt
Nederland heeft zijn welvaart te danken aan het lef en de ondernemingszin van de ‘vrije jongens’. Een van hen was Hanzekoopman Albert van de Korenmarkt. Hij emigreerde in het voorjaar van 1428 van Zutphen naar Danzig en deed daar goede zaken. In de twaalfde eeuw sloten groepjes handelaren in het noordwesten van Europa zich regelmatig...
Karl Marx en de Internationale
De gevreesde Internationale kwam in het najaar van 1872 bijeen in Den Haag. De burgerlijke pers waarschuwde voor dit ‘Europese bandietenverbond’ onder leiding van Karl Marx. De regering hield voor de zekerheid soldaten achter de hand. Op donderdag 5 september 1872 loopt een keurig geklede heer zoekend door de Lange Lombardstraat in Den Haag, een...
Panamakanaal was een eeuwenoud idee
Eeuwenlang droomden schippers van een snelle route van de Atlantische naar de Stille Oceaan. Er lagen plannen voor een kanaal tussen Noord- en Zuid-Amerika, maar die leken onhaalbaar. Tot de Amerikanen zich ermee bemoeiden. Op 15 augustus 1914 voer de SS Ancon van de Atlantische naar de Stille Oceaan via een gloednieuwe shortcut: het Panamakanaal. Tijdens...
LESSEN: IS roept kalifaat uit
De extremistische beweging ‘Islamitische Staat’(voorheen ISIS, de Islamitische Staat in Irak en Syrië) riep op 1 juli het kalifaat uit. Hiermee claimt ze in het grensgebied tussen Irak en Syrië een streng islamitische staat te hebben gesticht. Isis wil de soennitische Irakezen beschermen en zet zich af tegen handlangers van de Amerikanen, waaronder de sjiieten....
STELLING: inkomensverschillen
‘De groei van inkomensverschillen bedreigt de Nederlandse stabiliteit’ Anton van Hooff: ‘Nee, ik zie de mensen niet echt in opstand komen. Ik vrees eerder het tegenovergestelde. Dat ze zich neerleggen bij de grote inkomensverschillen en de zelfverrijking van de bestuurders. Dat ze dit beschouwen als iets waar...
COLUMN: Martin Sommer
Ik lees in de krant over de Oostenrijks-Joodse schrijver Stefan Zweig (1881-1942). Er schijnt een kleine Zweig-hausse gaande te zijn. Dat komt door het succes van de film The Grand Budapest Hotel, en vooral door herlezing van zijn boek Die Welt von Gestern. Ik heb het niet bij de hand – uitgeleend aan zoonlief –,...
COLUMN: Annejet van der Zijl
Ik geloof dat het de schilder Armando was die het begrip ‘schuldig landschap’ introduceerde – alsof landschappen, net als mensen, de littekens blijven dragen van wat ze overkomen is. Nu is er nauwelijks een onschuldiger ogend landschap te bedenken dan het strand van Egmond aan Zee op een warme zomerdag. Overal licht, zon, kleuren, mensen...
BOEKEN: signalementen
Atlas van de verstedelijking in Nederland. 1000 jaar ruimtelijke ontwikkeling Reinout Rutte en Jaap Evert Abrahamse 335 p. THOTH, € 69,50 In de loop van tien eeuwen ontstond in Nederland een dicht patroon van kleine, grote, oude en nieuwe steden. Hoe is dat patroon ontstaan en hoe heeft het zich ontwikkeld? En waarom zien...
BOEKEN: Geschichte Deutschlands im 20. Jahrhundert, Die Büchse der Pandora. Geschichte des Ersten Weltkrieges
Duitsland stond aan de wortel van twee wereldoorlogen, pleegde afschuwelijke misdaden, was een gedeeld land, en experimenteerde met misdadige ideologieën zoals het nationaal-socialisme en het leninisme-marxisme. Tegelijk was Duitsland het meest ontwikkelde Europese land. Waarom ging het zo fout? Ulrich Herbert zoekt de oplossing in het begrip ‘moderniteit’. Net als andere landen was ook Duitsland...
BOEKEN: Van dorpsplein tot cyberspace – Joris van Eijnatten
Eerlijk gezegd keek ik wel even verbaasd op toen ik het nieuwe boek Van dorpsplein tot cyberspace van Joris van Eijnatten in handen kreeg. Cyberspace, bestaat dat dan nog? Was dat niet een of ander veelbelovend, maar wazig idee waar mensen tien, vijftien jaar geleden veel van verwachtten en dat sindsdien geruisloos uit ons leven...
BOEKEN: H.J. van Mook 1894-1965 – Tom van den Berge
De in Indië geboren Huib van Mook heeft vanaf het begin van zijn bestuurlijke loopbaan in 1918 als lijfspreuk ‘een vrij en gelukkig Indonesië’. Toch is uitgerekend hij de man die in 1947 als luitenant-gouverneur-generaal opdracht geeft tot de eerste politionele actie. De historicus Tom van den Berge vat het in de inleiding van zijn...