In elk nummer vraagt Alies Pegtel een historicus naar zijn of haar historische sensatie. Naar het moment waarop, zoals Johan Huizinga het formuleerde, heden en verleden lijken samen te vallen. Een gevoel dat vaak onverwacht wordt opgewekt door een document, voorwerp, geluid, geur, locatie of inzicht. Deze maand Dik van der Meulen, die prins Bernhard achternareisde. ‘Het landgoed waar hij zijn hoofdkwartier had is eigenlijk onveranderd.’
Kent u de historische sensatie, zoals door Johan Huizinga omschreven?
‘De historische sensatie ken ik op zichzelf heel goed. Ik ga bijvoorbeeld al tientallen jaren met vrienden naar de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog.’
Meer lezen over de geschiedenis van het Nederlandse koningshuis? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
U kende de historische sensatie al voordat u historische boeken schreef?
‘Dat heb ik me nooit zo gerealiseerd, maar ja, dat zou je zo kunnen zeggen. Als biograaf van prins Bernhard ben ik bewust voor mijn recent verschenen boek Bernhards oorlog naar plaatsen gegaan waar die man in de Tweede Wereldoorlog zat. Naar Anneville, bijvoorbeeld, een buitenplaats bij Breda waar Bernhard na de bevrijding van Zuid-Nederland zijn hoofdkwartier had. Ik ben er in de trein naartoe gereisd, met de vouwfiets. Wat aan die plek heel plezierig is, is dat het landgoed eigenlijk onveranderd is. Er staan oeroude eiken die toen ook al imposant moeten zijn geweest, het huis is vanbuiten niet vertimmerd. Daar voel ik wel een historische sensatie.’
Dik van der Meulen (1963) is neerlandicus, schrijver en biograaf. Hij schrijft over uiteenlopende onderwerpen als Maya’s, natuur en wolven, en heeft vier biografieën gepubliceerd. Voor zijn biografie van Multatuli kreeg hij in 2003 de AKO Literatuurprijs. Zijn biografie van koning Willem III werd in 2014 bekroond met de Libris Geschiedenis Prijs en in 2017 ontving hij de Jan Wolkers Prijs voor De kinderen van de nacht over wolven en mensen. Eind 2022 verscheen Bernhards oorlog. Het leven van een prins in ballingschap.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Kunt u beschrijven wat dat gevoel behelst?
‘Het is eigenlijk een paradox: de sensatie namelijk dat je niet dichter bij het verleden kunt komen.’
