Vijftig jaar geleden kwam er een einde aan de (burger)oorlog in Vietnam. Twee series blikken terug op de decennialange strijd. De Netflix-serie Turning Point: The Vietnam War doet dat vanuit westers perspectief, in de tv-serie Vietnam: de wording van een land draait het om de Vietnamese ervaringen.
Dit artikel krijgt u van ons cadeau
Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en ontvangt u exclusieve nieuwsbrieven. U kunt de eerste maand onbeperkt lezen voor € 1,99. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.
‘Westerse ideeën over de Vietnamoorlog zijn naïef en eenzijdig’ stond bijna twee jaar geleden als kop boven een interview met historicus Pieter Meulendijks in Historisch Nieuwsblad. De aanleiding was Meulendijks boek Een beeld in technicolor. Vijftig jaar oorlogen in Vietnam 1940-1990, dat de westerse, Amerika-centrische blik op de Vietnamoorlog hekelt. In die kritiek staat Meulendijks niet alleen. Over de Amerikaanse betrokkenheid weten we ongeveer alles, maar wat dreef de Vietnamezen?
Vooral over Noord-Vietnam bestaan clichés. Ja, het land was communistisch, maar er waren talrijke etnische en religieuze groepen met een eigen visie op de toekomst. Hoe verging het hun? Dat er een bredere visie op de Vietnamoorlog nodig is, hebben de makers van de Duits-Tsjechische tv-serie Vietnam: de wording van een land begrepen. In de recent door de VPRO uitgezonden serie (nog te zien op NPO Start) komen vooral Vietnamezen aan het woord over hun ervaringen. Het levert met getuigenissen van onder anderen boeddhistische monniken en strijders, maar ook van een actrice en een filmregisseur en latere bootvluchtelingen, een diverser beeld op dan het gangbare.
De makers van de vijfdelige Netflix-serie Turning Point: The Vietnam War kijken voornamelijk vanuit westers perspectief naar de Vietnamoorlog. Via de Franse nederlaag bij Dien Bien Phu in 1954 belanden we bij de Amerikaanse betrokkenheid, die onder president John F. Kennedy serieus wordt. Zijn opvolger Lyndon B. Johnson maakt er een full scale war van, waarna Richard Nixon de Amerikaanse aftocht blaast. Dat alle bij de Vietnamoorlog betrokken presidenten de Amerikaanse bevolking leugens vertelden over de strijd, is geen nieuws, maar de mate waarin blijft choquerend. Evenals het gebrek aan lerend vermogen bij Amerikaanse leiders, getuige de latere invallen in Irak en Afghanistan. ‘We zijn de Verenigde Staten van geheugenverlies,’ stelt de Amerikaanse researchjournalist en schrijver Tim Weiner treffend vast.
Openingsbeeld: Feestende vrouwen, uit Vietnam: de wording van een land.
