Ja mijn beste, zo zijn politici
‘Ja mijn beste, zo zijn politici’Dries van Agt, geboren in 1931 in Geldrop, is nu 77 jaar, maar het boek Tour de force gaat over twaalf jaar van zijn leven, namelijk van 1971 tot 1983. Johan van Merriënboer, Peter Bootsma en Peter van Griensven maken daar ook geen geheim van. Hoe voorbeeldig ook, het werk...
De Eerste Wereldoorlog was geen collectieve verstandsverbijstering
De Eerste Wereldoorlog wordt herinnerd als een zinloze slachting. Hoofdschuddend kijken we naar de miljoenen die sneuvelden voor ‘leugens’ en ‘holle kreten’. Maar onze verbijstering is arrogant en beledigend voor de soldaten. In hun ogen had de oorlog wel degelijk zin. Enkele jaren geleden organiseerden de Nederlandse en Belgische uitgeverijen die hier de boeken van...
1650: stadhouder Willem II pleegt een staatsgreep
De Republiek der Zeven Provinciën dankte zijn bestaansrecht aan het gevecht tegen de Spanjaarden. Een strakke politieke organisatie ontbrak. In de twee eeuwen die volgden zou tussen met name stadhouder en regenten dan ook menig conflict ontstaan. Bijvoorbeeld in 1650, toen Willem II met een staatsgreep de macht probeerde te grijpen. Hij moet opvliegend zijn...
Nederland kon Indië niet verdedigen
De wereldbrand van 1914 sloeg niet over naar Nederland, maar in 1918 bleek de waterschade niettemin aanzienlijk. Datzelfde gold, in misschien nog wel sterkere mate, voor Nederlands-Indië. Aan het wel en wee van de parel in het Nederlandse koloniale bezit in die periode is nooit veel aandacht besteed, en om die reden alleen al is...
Nieuw Links slaat nog eenmaal terug
Nieuw Links slaat nog eenmaal terug Laten we om te beginnen constateren dat Arie van der Zwan géén geschiedenis van de PvdA heeft geschreven. Dat is curieus voor een boek met als ondertitel Geschiedenis van de PvdA. Voor een partijgeschiedenis is wel wat anders nodig dan dit boek geeft. Enige studie van het partijarchief bijvoorbeeld,...
Vondels tijdgenoten blijven hem voor de voeten lopen
Van sommige boeken heb je direct hoge verwachtingen. Een goed voorbeeld is deze nieuwe Nederlandse literatuurgeschiedenis over de jaren 1560-1700. Ten eerste zullen talrijke leesgrage Nederlanders belangstelling hebben voor zo’n onderwerp, zeker de historici onder hen. Ten tweede gaat het hier om de uitvoering van een plan dat bekostigd wordt door de Nederlandse Taalunie, krachtens...
De Republiek als lichtend voorbeeld
De Republiek als lichtend voorbeeld In 1965 bracht de Engelse koningin Elizabeth een bezoek aan ons land. De vorstin kreeg een rondleiding door het Rijksmuseum, maar werd met een grote boog om een pijnlijk object geleid. De koninklijke staf had het museum laten weten dat Hare Majesteit gespaard diende te blijven voor de aanblik van...
Nederlanders in Uruzgan zijn veel te netjes
Bij het besluit om Nederlandse soldaten naar Uruzgan te sturen heeft de regering geen historici geraadpleegd. Zij hadden kunnen waarschuwen dat een contraguerrilla zelden wordt gewonnen. Alleen met buitensporig geweld lukt dat soms. Eind november 2007 nam het kabinet het besluit de Nederlandse missie in Uruzgan te verlengen. In de daaropvolgende weken heeft de Tweede...
Hongeroproeren in de Republiek
Hongeroproeren gingen in het zeventiende- en achttiende-eeuwse Holland zelden over honger op zich. Meestal waren het verontwaardiging over hoge prijzen en verdenkingen van speculatie die burgers de straat op dreven. Zeker aan basaal voedsel als graan mocht een handelaar niet buitensporig veel verdienen, was het idee. ‘Men heeft mij bericht, dat het heel pijnlijk is...
De buitenlandse politiek van Soekarno
Nederland erkent 17 augustus 1945 officieel als de onafhankelijkheidsdag van Indonesië. Soekarno riep die dag de onafhankelijkheid uit en werd als gevierd wereldleider onthaald in Oost en in West.
‘Weg met de bordeelen en rendez-vous-huizen!’
In het voorjaar van 1911 werd de Wet tot bestrijding der zedeloosheid aangenomen. Een grote triomf voor de christelijke moraal. Toch waren de confessionelen niet de enigen die vonden dat de staat zich meer met het persoonlijke leven van de burger moest bemoeien. ‘De Zedelijkheidswetten!’ Avond aan avond klonk de ambtelijk aandoende aankondiging in een...
Hansina Uktolseja: treinkaapster uit liefde
Bij het beëindigen van de gijzeling van de trein bij De Punt door Molukkers in 1977 werd de ongewapende Hansina Uktolseja van dichtbij neergeschoten. De marinier die het salvo afvuurde was geïnformeerd dat zij een ‘pittige tante’ was. Uit interviews met bekenden blijkt echter dat Hansina ‘absoluut geen politiek persoon’ was. Zij zag de kaping...