Home Dossiers Amerikaanse presidenten Amnestie voor opstandelingen liep eerder slecht af

Amnestie voor opstandelingen liep eerder slecht af

  • Gepubliceerd op: 27 januari 2025
  • Laatste update 06 feb 2025
  • Auteur:
    Jonas Penning de Vries
  • 5 minuten leestijd
Andrew Johnson verleent gratie of amnestie aan Zuiderlingen Harpers Weekly 1865
Mount Rushmore met gezichten van Amerikaanse presidenten.
Dossier Amerikaanse presidenten Bekijk dossier

Zo’n 1500 Capitoolbestormers die op 6 januari 2021 een staatsgreep probeerden te plegen, hebben gratie gekregen van president Trump. Na de Amerikaanse Burgeroorlog mochten de verslagen opstandelingen uit het Zuiden geen politieke of ambtelijke functies meer bekleden. Totdat zij in 1872 amnestie kregen van het Congres. Binnen de kortste keren hadden Zuiderlingen het op veel plekken weer voor het zeggen.

Toen de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) nog in volle gang was, dacht president Abraham Lincoln al na over de vrede. Wat moest er gebeuren met de vijand, nadat hij was verslagen? De oorlog was uitgebroken omdat de zuidelijke staten een afgescheiden Confederatie probeerden te stichten waar de slavernij werd behouden. Zodra het leger van het noorden een einde aan de rebellie had gemaakt en de wapens waren neergelegd, zouden alle Amerikanen weer onder één vlag moeten leven. Hoe kon verder conflict in de toekomst worden vermeden?

Meer historische context bij het nieuws? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.

Ontvang historische artikelen, nieuws, boekrecensies en aanbiedingen wekelijks gratis in uw inbox.

Lincoln vaardigde op 8 december 1863 een Proclamation of Amnesty uit: elke zuidelijke soldaat die een eed op de federale Grondwet aflegde en accepteerde dat de slavernij was afgeschaft, zou gratie krijgen. De straffen voor verraad waren niet mals: een lang verblijf in de gevangenis of de dood. Maar wie het aanbod van de president accepteerde, mocht naar huis gaan zonder verdere vervolging. Lincoln hoopte hiermee de oorlog te verkorten, maar het plan werkte niet. Er kwamen geen massale verzoeken om gratie, en de burgeroorlog sleepte zich voort.

Abraham Lincoln overweegt gratie
Abraham Licoln wilde gratie verlenen aan zuidelijke soldaten die een eed aflegden op de federale Grondwet.