De onverwachte troonsafstand van Edward VIII stortte Groot-Brittannië in een crisis. Hoe moest het nu verder met de monarchie? En waren de nieuwe koning George VI en zijn vrouw Elizabeth wel tegen hun taak opgewassen?
Op de dag dat George VI tot koning werd gekroond, vroeg zijn tante hoe hij het koningschap ging invullen. ‘Ik weet het niet,’ antwoordde de verlegen, stotterende vorst, ‘maar ik ga mijn best doen.’ George VI en zijn eega Elizabeth moesten in 1936 de Britse monarchie vlottrekken, nadat Edward VIII het land in een abdicatiecrisis had gestort. Deze oudste broer van ‘Bertie’ kreeg geen parlementaire toestemming voor zijn huwelijk met de Amerikaanse socialite Wallis Simpson, die twee keer gescheiden was.
Meer recensies van historische boeken lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Edward deed elf maanden na zijn kroning afstand van de troon. George VI was verbijsterd en voelde zich nauwelijks opgewassen tegen zijn taak. Toch leidde hij Groot-Brittannië door de Tweede Wereldoorlog. Het koninklijk echtpaar hield de moed erin met radiopraatjes en bezoeken aan gebombardeerde steden tijdens de Blitz. Vooral Elizabeth stal de harten van het volk met haar minzame glimlach.
In grote lijnen vertelt Bedell Smith een bekend verhaal. Dan komt het vooral op de details aan om een nieuwswaardig boek te presenteren. En die heeft ze. Bedell Smith kreeg van wijlen Elizabeth II toestemming de koninklijke archieven te raadplegen. Die beslissing is moedig, want in haar eerdere biografieën ging Bedell Smith pijnlijke kwesties niet uit de weg. Ook in dit boek niet. Zo was de verloving van ‘Bertie’ en Elizabeth een lijdensweg voor de onzekere Windsor. Zij hield hem twee jaar aan het lijntje en wees hem drie keer af.
Maar het is vooral Edward die in al zijn onhebbelijkheid wordt getoond: een egocentrisch, schaamteloos, geldbelust en hardvochtig monster. Wanneer zijn jongste broer Johnny op 13-jarige leeftijd overlijdt, bericht hij zijn rouwende moeder dat hij opgelucht is dat de epilepticus eindelijk uit zijn lijden is verlost. Zijn vader had al in de jaren twintig gerede twijfels of Edward wel geschikt was als troonopvolger. Wat heet, Edward bleek bij een eventuele overwinning van de Duitsers op de Britten bereid de troon weer te bestijgen – met Wallis als koningin aan zijn zijde.

George VI en Elizabeth. Het huwelijk dat de Britse monarchie redde
Sally Bedell Smith
672 p. Nieuw Amsterdam, € 42,99
Bestel bij Libris.