Generaal Eisenhower verklaarde dat de geallieerde opmars niet kon mislukken. Maar dat was bluf. Ondanks de goede planning en de vele oefeningen was D-day een riskante operatie.
Bij het inschepen voor de operatie Overlord, de operatie aller operaties, kregen de geallieerde troepen de dagorder van hun opperbevelhebber, de Amerikaanse generaal Eisenhower, in hun handen gedrukt. ‘U gaat beginnen aan de Grote Kruistocht waar we nu al zoveel maanden naartoe hebben gewerkt. De ogen van de wereld zijn op u gericht. De hoop en de gebeden van de vrijheidslievende mensen in de hele wereld gaan met u mee.’ Eisenhower waarschuwde voor onderschatting van de vijand. Die zou verwoed tegenstand bieden. Tegelijkertijd liet hij het voorkomen of er maar één uitkomst mogelijk was. ‘Het tij is gekeerd! De vrije mannen van de wereld marcheren samen naar de overwinning.’
Eisenhower had wel degelijk getwijfeld. Tijdens de bijeenkomst waarop definitief besloten werd om door te gaan met D-day: de operatie die het einde van de Tweede Wereldoorlog moest inluiden, ijsbeerde hij volgens andere aanwezigen zeker vijf minuten op en neer voordat hij knopen doorhakte. Zelf zei hij dat die inschatting niet klopte: hooguit 45 seconden had hij heen en weer gelopen. Zijn aarzeling was begrijpelijk. De weersverwachting kon beter. Het zicht bij de landing zou matig zijn.
Sommige hoge officieren van de geallieerden vonden Eisenhower niet de juiste man op de juiste plaats. Dat had ook te maken met zijn staat van dienst. Was hij niet te veel een man van de burelen en te weinig een man van de modder? Een positief antwoord op die vraag betekende trouwens niet per se een negatief oordeel. Eisenhowers ervaring met logistiek en bureaucratie hielp bij de grootste militaire operatie uit de geschiedenis.
Westernboeken lezen voor D-day begint
De generaal was bovendien een teamspeler. Aan de vooravond van D-day bezocht hij luchtlandingstroepen op de basis Greenham Common. Op dat soort momenten straalde hij vooral optimisme uit. Hij gaf zijn manschappen energie. Andersom werkte het net zo. Onder ondergeschikten werd Eisenhower bijna een van hen. Zo was zijn karakter. En eerlijk is eerlijk: hij cultiveerde zijn imago van doodgewone jongen uit Kansas ook een beetje.
Op de luchtmachtbasis oogde Eisenhower niet nerveus. Oké, hij rookte als een ketter (vier pakjes per dag), maar dat leek meer macht der gewoonte dan een methode om de zenuwen te kalmeren. Bij zijn lange werkdagen vond hij ook in deze cruciale fase van de strijd nog tijd voor ontspanning door een partijtje te dammen of westernboeken te lezen.
