Alle artikelen
Russen zijn al eeuwenlang onvrij, leest u in de nieuwe editie van Historisch Nieuwsblad. Als horigen mogen ze het platteland niet verlaten en later hebben ze speciale paspoorten nodig om te migreren.
Sociaal worden ze op hun plaats gehouden door een imperiaal systeem. Dat wordt nog aan het begin van de twintigste eeuw met hand en tand verdedigd door conservatieve aristocraten als Roman von Ungern-Sternberg.
Ook leest u in deze editie een interview met historicus en schrijfster Steffie van den Oord. Met de laatste generatie overlevenden keek zij terug op de Tweede Wereldoorlog. Voor haar nieuwe boek Kinderen in oorlogstijd vroeg ze hun hoe het was om toen jong te zijn. En welke sporen de oorlog door hun leven heeft getrokken. ‘Overlevenden van de oorlog kunnen zich echt verplaatsen in kinderen in Gaza.’
Verder in het juninummer:
- De gevolgen van een desastreuze handelsoorlog. In 1930 verhogen de VS de importheffingen op talloze buitenlandse producten met de Smoot-Hawley Tariff Act. Dat draait uit op een economische ramp.
- Een verhitte strijd tegen Barbarijse piraten. Nederlanders slagen er niet in Noord-Afrikaanse kapers in hun eentje te bestrijden. Daarom sluiten ze in 1815 een coalitie met andere landen.
- Een Nederlandse idealist duldt racisme. De idealist Frederik van Eeden zet in Amerika een landbouwkolonie op met hulp van een schatrijke white supremacist. Waarom negeert hij de rassenhaat van zijn zakenpartner?
- Een artikel over een mislukt onderwijsexperiment. in het nieuwe Europa moet iedereen tweetalig zijn, vindt PvdA’er Herman Koch. Het leidt in 1958 tot een experiment op lagere scholen: ‘Father is writing een brief.’
- Het verhaal van een gevaarlijke pelgrimstocht. In 1525 gaan negen Nederlanders op bedevaart naar Jeruzalem. Het wordt een barre tocht: onderweg worden ze belaagd door rovers, boeren en bandieten.
Slavernij in Rusland: boeren waren eeuwenlang onvrij
Russen zijn al eeuwenlang onvrij, leest u in de nieuwe editie van Historisch Nieuwsblad. Als horigen mogen ze het platteland niet verlaten en later hebben ze speciale paspoorten nodig om te migreren. Sociaal worden ze op hun plaats gehouden door een imperiaal systeem. Dat wordt nog aan het begin van de twintigste eeuw met hand...
De luchtmacht begon ooit met burgerpiloten
Als voorbereiding op een groot conflict scherpt het kabinet de plannen voor de militaire luchtvaart aan. De Koninklijke Luchtmacht begon in 1911, toen er tijdens een oefening van het Nederlandse leger zes particuliere vliegtuigen meededen. Hun inzet bleek zo waardevol dat het kabinet besloot ook zelf toestellen aan te schaffen. In de nacht van woensdag...
Elite wilde niet met lagere standen in dezelfde trein zitten
NS waarschuwt dat treinreizigers dit najaar rekening moeten houden met veel vertraging. Zo lang als er treinen door Nederland rijden, zo lang klagen reizigers al over het spoornetwerk.
Beelden van Romeinse goden roken naar rozen
De Grieken en Romeinen parfumeerden hun sculpturen om de religieuze beleving te vergroten. Dat schrijft historica Cecilie Brøns in de Oxford Journal of Archeology. Wie in de Oudheid een altaar bezocht, kon zich vergapen aan rijk beschilderde standbeelden van goden, die soms echte kleren en sieraden droegen. Maar zo’n bezoek was niet alleen een visueel...
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...
’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’
Ivo van de Wijdeven: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale bril om geopolitieke conflicten te bekijken. Ruslands oorsprongsverhalen klinken door in het huidige conflict in Oekraïne. In 988 bekeerde prins Volodymyr of Vladimir de Grote zich op...
Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn
Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken. ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...
Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg
Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...
Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders
Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...
Nederlanders maken zich al eeuwen druk over de jacht. Maar niet uit dierenliefde
Tijdens een jachtpartij schoten edelen van de Republiek onbelemmerd vele dieren. Eind achttiende eeuw kwam daar steeds meer verzet tegen. Maar niet uit dierenliefde. Het was een verslavend tijdverdrijf. Met een horde achter het wild aan stuiven of juist in je eentje dieren besluipen. Te paard, ondersteund door jachthonden of valken, schoten jagers ‘edel wild’,...
Museum Fenix vertelt met kunst alleen maar clichés over migratie
Met een golf aan publiciteit ging afgelopen week Fenix open. Dit nieuwe museum in Rotterdam vertelt het verhaal over migratie niet aan de hand van historisch materiaal, maar vooral via kunstwerken. En dat valt tegen. Kunst kan op een unieke manier gevoelens en inzichten overbrengen. Zo hebben de vele films, schilderijen en romans over oorlog...
