Home Radicale nonsens over Sparta

Radicale nonsens over Sparta

  • Gepubliceerd op: 17 dec 2020
  • Update 13 okt 2022
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
Radicale nonsens over Sparta

Extreem-rechts identificeert zich de laatste jaren graag met antiek Sparta. Populair in deze kringen zijn vooral Leonidas en zijn mannen, die zich in 480 v.Chr. bij Thermopylae doodvochten tegen het leger van de Perzische koning Xerxes.

De extreem-rechtse bewonderaars, van de Identitaire Beweging in Europa tot radicale Trump-aanhangers in de VS, zien Sparta als een inspirerende, strijdbare samenleving die weerstand bood tegen vreemde indringers uit het oosten. Daarom dragen ze bij demonstraties schilden met daarop een lambda, een Griekse L. Die verwijst naar Lakonië, de streek waar Sparta lag, en Lakedemonië, een andere naam voor de stadstaat. Ook Korintische helmen, die Spartaanse soldaten droegen, zijn populair, net als de film 300, een fantasyverhaal dat losjes gebaseerd is op de Slag bij Thermopylae.

Met de echte Oudheid heeft dit alles weinig te maken, stelde Stephen Hodkinson (Universiteit van Nottingham) in november tijdens een conferentie via het Rijksmuseum van Oudheden. Niet alleen 300 is fantasievolle fictie, ook het wijdverbreide idee dat het leven in Sparta draaide om het leger en strijd klopt niet. Sparta was een veel ‘gewonere’ staat dan vaak wordt beweerd en Spartanen besteedden een groot deel van hun tijd aan hun land en hun huishouden. Hoog tijd dus, vindt Hodkinson, om dat op middelbare scholen goed uit te leggen, zodat leerlingen de historische denkfouten in de extreem-rechtse voorkeuren inzien.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 1-2021

Nieuwste berichten

Hongaars protest tegen de dam
Hongaars protest tegen de dam
Artikel

Hongaren gingen pas de straat op toen de Donau gevaar liep

Ondanks groeiende onvrede over het communistische systeem keken Hongaren in de jaren tachtig wel uit om in het openbaar kritiek te uiten. Pas toen de bouw van een waterkrachtcentrale de Donau bedreigde, kwam de bevolking in opstand.  In de jaren vijftig hadden Hongarije en Tsjecho-Slowakije het plan opgevat om een gigantische waterkrachtcentrale met dammen te...

Lees meer
Het zilvermeer in Bitterfeld is vervuild
Het zilvermeer in Bitterfeld is vervuild
Artikel

Oost-Duitsers reageerden geschokt op tv-beelden van smerige fabrieksstad

In de DDR was het anticommunistische verzet van de kerk nauw verbonden met de opkomst van de milieubeweging. Een heimelijk gefilmde televisiedocumentaire over een vieze fabrieksstad zette het Oost-Duitse milieuactivisme in één klap op de kaart.  Het grote publiek leerde de Oost-Duitse milieubeweging kennen toen in september 1988 de televisiedocumentaire Bitteres aus Bitterfeld op de...

Lees meer
Bulgaars protest tegen de milieuvervuiling in Ruse
Bulgaars protest tegen de milieuvervuiling in Ruse
Artikel

‘Geef ons schone lucht!’, scandeerden honderden boze Bulgaren

In Bulgarije was de milieubeweging de eerste protestbeweging die burgers tegen het communisme wist te mobiliseren. Moeders kwamen in opstand nadat hun kinderen flauwvielen door overwaaiende fabrieksgassen.  Op het centrale plein van het Bulgaarse provinciestadje Roese, niet ver van de Roemeense grens, stond op 23 september 1987 een groep jonge kinderen te wachten op hun...

Lees meer
Poolse demonstranten in 1980
Poolse demonstranten in 1980
Artikel

Kernramp gaf Poolse milieuactivisten een enorme populariteitsboost

De nucleaire ramp in Tsjernobyl bracht een kentering teweeg in Polen, waar al jaren een protestbeweging tegen het communistische regime sluimerde. Doordat het Sovjet-regime de ramp onder het tapijt wilde schuiven, verbeterde de reputatie van Poolse milieuactivisten. Hun verzet gaf ook andere Poolse protestbewegingen nieuw elan.   In 1980 was de vakbond c opgericht door havenarbeiders...

Lees meer