Extreem-rechts identificeert zich de laatste jaren graag met antiek Sparta. Populair in deze kringen zijn vooral Leonidas en zijn mannen, die zich in 480 v.Chr. bij Thermopylae doodvochten tegen het leger van de Perzische koning Xerxes.
De extreem-rechtse bewonderaars, van de Identitaire Beweging in Europa tot radicale Trump-aanhangers in de VS, zien Sparta als een inspirerende, strijdbare samenleving die weerstand bood tegen vreemde indringers uit het oosten. Daarom dragen ze bij demonstraties schilden met daarop een lambda, een Griekse L. Die verwijst naar Lakonië, de streek waar Sparta lag, en Lakedemonië, een andere naam voor de stadstaat. Ook Korintische helmen, die Spartaanse soldaten droegen, zijn populair, net als de film 300, een fantasyverhaal dat losjes gebaseerd is op de Slag bij Thermopylae.
Met de echte Oudheid heeft dit alles weinig te maken, stelde Stephen Hodkinson (Universiteit van Nottingham) in november tijdens een conferentie via het Rijksmuseum van Oudheden. Niet alleen 300 is fantasievolle fictie, ook het wijdverbreide idee dat het leven in Sparta draaide om het leger en strijd klopt niet. Sparta was een veel ‘gewonere’ staat dan vaak wordt beweerd en Spartanen besteedden een groot deel van hun tijd aan hun land en hun huishouden. Hoog tijd dus, vindt Hodkinson, om dat op middelbare scholen goed uit te leggen, zodat leerlingen de historische denkfouten in de extreem-rechtse voorkeuren inzien.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
