Nieuwe activisten leren van oude

Grootschalige protesten zijn in Nederland terug van vrijwel weggeweest. Sociale media hielpen de afgelopen jaren apathie te bestrijden en brachten wereldverbeteraars en boze burgers met elkaar in contact. Historicus en activismeonderzoeker Eva Rovers constateert dat er een nieuwe generatie activisten is, die met kleine doelgerichte acties veel aandacht genereren. Daarnaast zijn ‘ouderwetse’ vormen als massale demonstraties belangrijk gebleven. En de geschiedenis laat volgens haar zien dat ze effect hebben.

In de jaren negentig leek activisme in Nederland op zijn retour, maar inmiddels is het helemaal terug. Hoe komt dat?

‘Voor veel Nederlanders was die tijd erg comfortabel, maar inmiddels is het duidelijk dat er heel serieuze problemen zijn, zoals groeiende ongelijkheid en het klimaat. Meer mensen zijn overtuigd van de urgentie van verandering. Daarnaast hadden destijds velen het idee dat actievoeren weinig zin had, of dat het alleen iets was voor bijvoorbeeld mensen die bereid waren zich aan een boom vast te ketenen. In dat opzicht zijn de Arabische Lente en Occupy, in de periode 2010-2012, kantelpunten geweest. Die hebben enorm veel energie losgemaakt doordat ze lieten zien dat je met sociale media heel brede groepen uit de samenleving achter een doel kunt krijgen. De mensen achter bewegingen als Black Lives Matter, Extinction Rebellion en de boerenprotesten hebben daarvan geleerd.’