Home Dossiers Gouden eeuw Ierse parade voor Willem III

Ierse parade voor Willem III

  • Gepubliceerd op: 5 juli 2022
  • Laatste update 08 nov 2022
  • Auteur:
    Teun Willemse
  • 2 minuten leestijd
Ierse parade voor Willem III
Cover van
Dossier Gouden eeuw Bekijk dossier

Op 12 juli marcheren protestanten met oranje bolhoedjes en trommels door de straten van Noord-Ierland. De Oranjemarsen leiden jaarlijks tot spanningen tussen protestanten en katholieken. Door de Brexit en de verkiezingsoverwinning van de Ierse eenheidspartij Sinn Féin zijn die spanningen nog groter dan in voorgaande jaren. Wat vieren de Oranjemannen eigenlijk, en wat hebben ze met het Huis van Oranje?

Met hun parades herdenken de protestanten de overwinning van koning Willem III op de katholieke Jacobus II bij de Slag aan de Boyne op 12 juli 1690. Volgens historicus Luc Panhuysen was die strijd meer dan alleen een gevecht om de Britse troon; het was bovenal een belangrijke veldslag in de Negenjarige Oorlog (1688-1697).

‘Ierland werd in een cruciaal stadium bij die oorlog betrokken,’ vertelt Panhuysen. ‘Koning Willem III voerde samen met andere Europese landen oorlog tegen de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV – een strijd tussen het protestantisme en het katholicisme. De protestanten waren getraumatiseerd door de religiestrijd tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) en vreesden dat de katholieken hen zouden proberen uit te roeien. Stadhouder Willem III deelde die vrees. Hij zag Engeland onder zijn schoonvader Jacobus II afglijden naar het katholicisme en was bang dat Lodewijk er een gigantische bondgenoot bij zou krijgen. Willem maakte daarom de oversteek naar Engeland, dat hij bijna zonder slag of stoot wist te veroveren.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Lodewijk XIV greep in en stuurde de gevluchte Jacobus met Franse manschappen naar Ierland. ‘Plotseling dreigde er voor Willem een tweefrontenoorlog in Ierland en op het continent. Hij koos daarom de aanval en voer met zijn troepen van Engeland naar Ierland. Bij de Slag aan de Boyne wist Willem de strijdkrachten van zijn katholieke schoonvader de pas af te snijden en een vernietigende klap toe te brengen.’

Dat vieren protestanten van de Ierse Oranjeorde nog steeds. Panhuysen: ‘Zij grijpen de Slag aan de Boyne aan om de oorlog tussen protestanten en katholieken uit die tijd “vreedzaam” opnieuw uit te vechten. Maar je kunt de problemen van 1690 niet zomaar verplaatsen naar nu.’

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 7/8 - 2022

Nieuwste berichten

Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer
Jager met jachthonden
Jager met jachthonden
Beeldessay

Nederlanders maken zich al eeuwen druk over de jacht

Tijdens een jachtpartij schoten edelen van de Republiek onbelemmerd vele dieren. Eind achttiende eeuw kwam daar steeds meer verzet tegen. Maar niet uit dierenliefde. Het was een verslavend tijdverdrijf. Met een horde achter het wild aan stuiven of juist in je eentje dieren besluipen. Te paard, ondersteund door jachthonden of valken, schoten jagers ‘edel wild’,...

Lees meer