De Volkswagen kever was toch een idee van Adolf Hitler, waarna Ferdinand Porsche de succesvolle ‘volksauto’ ontwierp?
Zo hadden we het altijd begrepen, maar de documentaire Ganz: How I Lost My Beetle vertelt een ander verhaal. Niet Porsche, maar de Joodse ingenieur Josef Ganz bedacht het concept van Duitslands populairste auto: het ruggengraatchassis, de motor achterin en de kevervormige carrosserie. De autofanaat voerde het concept in 1931 uit en noemde het resultaat Maikäfer (meikever). Twee jaar later maakte Ganz met een verbeterde versie veel indruk op een autoshow in Berlijn, die werd geopend door de net tot rijkskanselier benoemde Hitler. Ganz schreef geschiedenis met zijn revolutionaire auto. Dat toch maar weinig mensen dit weten, komt doordat de nazi’s hem eruit schreven. Het was voor Hitler en consorten onverdraaglijk dat de bedenker van de kever Joods was. Een nazitijdschrift noemde Ganz ‘Joods ongedierte’.
Na zijn succes op de autoshow werd hij na een valse aanklacht door de Gestapo gearresteerd. De Duitse pers mocht niet meer over hem schrijven. Na zijn vrijlating vluchtte Ganz naar Zwitserland. Toen de oorlog was afgelopen, vestigde hij zich in Australië, waar hij in 1967 op 69-jarige leeftijd volstrekt vergeten overleed. Dat Ganz een halve eeuw later alsnog recht wordt gedaan, is te danken aan het boek Het geheim van Hitlers Volkswagen van techniekjournalist Paul Schilperoord. Ganz: How I Lost My Beetle baseert zich op dit boek. In de film van Suzanne Raes voert Schilperoord met een achterneef van Ganz de kijker door de tragische geschiedenis van het autogenie. Ganz overleefde de oorlog, maar zijn briljante carrière was voorgoed vernietigd.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
