Het was een absurde plek voor een discussie over geschiedenis. Maar Fifa-voorzitter Gianni Infantino haalde tijdens een persconferentie aan het begin van het wereldkampioenschap voetbal in Qatar de oude Grieken erbij om een punt te maken over het hier en nu.
‘Voor wat wij Europeanen de afgelopen drieduizend jaar in de wereld hebben gedaan, zouden we ons de komende drieduizend jaar moeten verontschuldigen voordat we mensen morele lessen gaan geven.’
Meer lezen over Europa? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Drieduizend jaar. We mogen ons niet kwaad maken over een sjeik die met knuisten vol oliedollars een WK heeft gekocht, want hé, die Peloponnesische oorlogen, zowel nummer één als twee, die waren ook niet bepaald mensvriendelijk. We moeten onze mond houden over de doden die vielen bij het bouwen van stadions, want hoe de Romeinen huishielden in Egypte, dat was ook niet mals.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Dit argument van Infantino is een merkwaardige mix van woke en waanzin. Het is een zienswijze waarbij Europa het epicentrum is van slechtheid, een broedplaats van verderfelijke ideeën in een verder vooral onschuldige wereld. Europees exceptionalisme, maar dan van het negatieve soort. Je hoort het de afgelopen jaren wel vaker, het oude continent als wieg van slavernij, onderdrukking en vervolging.
Infantino is een man gefascineerd door zijn eigen navel. Als we dan toch drieduizend jaar teruggaan in de tijd, laten we dan een kijkje nemen in het Neo-Assyrische Rijk, dat bekend stond om de vele wreedheden. Amnesty International zou zich hebben opgewonden over elite van de Chavin-cultuur in het huidige Peru. Zij lieten de bouwers van hun tempels doden als cadeautje aan de goden.
Natuurlijk is slechtheid geen exclusief Europees probleem. De hele geschiedenis zit vol massamoord, slavernij en vervolging. Noem me een plek en een jaartal voor 1945 en ik toon u persecutie en gesel.
Toegegeven, Europa heeft de schaduwkantjes van de mensheid geïndustrialiseerd, met als absolute dieptepunt de Tweede Wereldoorlog. Maar het is ook Europa geweest dat vrijwillig is begonnen om de menselijke woestheid te beteugelen. Van slavernij tot racisme, de schaduwen begonnen in Europa het eerst steeds korter te worden.
Terwijl het in Qatar, waar meneer Infantino een huis bezit, nog springlevend is. Het land heeft een regime dat naar eigen zeggen nauw verwant is met de Taliban in Afghanistan. Een plek waar ze de geschiedenis en alle positieve ontwikkelingen van de mensheid net weer een eeuw of dertig hebben teruggedraaid. Kunnen ze de Peloponnesische oorlogen lekker overdoen.
