Home Dossiers Middeleeuwen Sigurd I: een losgeslagen pelgrim

Sigurd I: een losgeslagen pelgrim

  • Gepubliceerd op: 24 sep 2020
  • Update 07 mrt 2025
  • Auteur:
    Afke van der Toolen
Sigurd vikingschip uit de Middeleeuwen.
Banner Middeleeuwen
Dossier Middeleeuwen Bekijk dossier

Een pauselijke zegen had hij niet, toch ging de middeleeuwse Noorse koning Sigurd I op kruistocht. Drie jaar duurde zijn avontuur. In die tijd ontpopte hij zich tot een gretige plunderaar en een fanatieke moordenaar van ongelovigen. Het ging hem om de roem en de buit.

Het was een bijzonder moment in de zomer van 1110: twee koningen die samen een bad namen in de Jordaan. Een vredig moment ook, in contrast met de vele gewelddadigheden ervoor en erna. De oudste, een vijftiger, was een van de leiders van de Eerste Kruistocht en sinds tien jaar koning van het veroverde Jeruzalem. Hij was een graaf uit Frankrijk, heette Baudouin, en was een broer van de beroemde kruisvaarder Godfried van Bouillon. Zijn metgezel was Sigurd I van Noorwegen, nog maar 20 jaar oud. Hij was net aangekomen, na een lange en bloederige vecht- en strooptocht langs de Atlantische en mediterrane kusten. Een welkome gast: de eerste Europese koning die Baudouins nieuwe koninkrijk bezocht.

Meer lezen over de Vikingen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.

Ontvang historische artikelen, nieuws, boekrecensies en aanbiedingen wekelijks gratis in uw inbox.

Het water van de Jordaan was aangenaam, maar de twee hadden nog een andere, gewichtiger reden om zich erin te begeven. Voor hen was de Jordaan niet zomaar een rivier. Volgens het bijbelverhaal was Jezus hier gedoopt door Johannes, die later de bijnaam ‘de Doper’ kreeg. Baudouin en Sigurd baadden niet alleen in water, maar ook in een heilige overtuiging. In die zin fristen ze met elke plons ook het bijbehorende doel op: zo veel mogelijk moslims verjagen, bestelen en uitmoorden als ze maar konden.

Boudewijn I van Jeruzalem.
Boudewijn I van Jeruzalem.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Er was één verschil. Terwijl Baudouin daadwerkelijk de kruiseed had afgelegd en ten strijde was getrokken met de officiële zegen van de paus, was Sigurd niet meer dan een avonturier op een particuliere expeditie. Later kreeg hij de bijnaam ‘de Kruisvaarder’, maar lang niet al zijn tijdgenoten zagen hem zo. Een losgeslagen pelgrim met een bijzonder gretig zwaard en een onstilbare plunderlust, dat is een beschrijving die hem net zo goed past, of zelfs beter.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 10-2020

Dossier Middeleeuwen

Een grijsaard wordt bestolen in de Middeleeuwen
Een grijsaard wordt bestolen in de Middeleeuwen
Recensie

Dievenland: boek over oplichters en moordenaars in de Middeleeuwen

Janna Coomans schreef een levendig boek over middeleeuwse criminelen. Ook bij relatief lichte vergrijpen dreigden voor hen strenge straffen. Toch eindigde niet iedereen aan de strop of met zijn hoofd op het hakblok.  In aflevering 51 van de Historische BoekenCast vertelt Janna Coomans over haar onderzoek. Voor Dievenland gebruikte Janna Coomans tot nu toe onbekende...

Lees meer
Broers vechten om het hertogdom Gelre
Broers vechten om het hertogdom Gelre
Artikel

Broers vechten om het hertogdom Gelre

Jarenlang vochten de broers Reinald en Eduard om de macht in het hertogdom Gelre. Daarmee maakten ze niet alleen elkaars leven tot een hel, maar ook dat van iedereen die op hun land leefde. Er was sprake van ‘burger-moorden, dood-slaen, hangen, drenken en andere boosheden meer’.  Gelderland was een bloedbad, in 1354. Veluwse boeren trokken...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Tijdens de Slag bij Ane verpletterde een boerenleger de edelen
Tijdens de Slag bij Ane verpletterde een boerenleger de edelen
Artikel

Tijdens de Slag bij Ane verpletterde een boerenleger de edelen

In de dertiende eeuw werd bij het buurtschap Ane in Overijssel een bloederige veldslag uitgevochten tussen boeren en edelen. Tot ieders verbazing hakten de Drenten de zwaarbewapende ridders van de bisschop van Utrecht in de pan. Op 28 juli 1227 opende het leger van Otto van Lippe, de bisschop van Utrecht, bij Ane de aanval...

Lees meer