Op het omslag – een schilderij uit 1763 – kijken de fameuze geliefden elkaar voor de laatste keer diep in de ogen. Van die sentimentaliteit is in deze dubbelbiografie gelukkig niets te bespeuren. Zakelijk presenteert Goldsworthy de levenslopen van de Romeinse generalissimo en de laatste koningin van een onafhankelijk Egypte vóór 1922.
In 41 v.Chr. raakten hun levens met elkaar verstrengeld toen Antonius Cleopatra naar Tarsus ontbood – we zijn dan al op pagina 247, op tweederde van de tekst. Beiden hadden belang bij een goede verstandhouding: Antonius had de schatten van Egypte nodig voor zijn immense leger, en Cleopatra kon na de dood van haar eerste minnaar Caesar in 44 niet zonder Romeinse beschermer.
Meer lezen over Cleopatra? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Op een prachtschip presenteerde Cleopatra zich als een Aphrodite/Isis. Het spektakel had de gewenste uitwerking: na een kleine Caesar zette Cleopatra nog drie kinderen van Antonius op de wereld. Ze bleef hem ook onvoorwaardelijk trouw, tot na de nederlaag bij Actium (31 v.Chr.), toen Antonius het aflegde tegen Octavianus, de latere Augustus. In hun tien gemeenschappelijke jaren waren Antonius en Cleopatra niet voortdurend samen, want zoals Goldsworthy terecht benadrukt: bij alle affectie, die er zeker ook was, hielden beide partijen hun politieke belangen in het oog.
In het algemeen legt de schrijver een aangename nuchterheid aan den dag. Regelmatig geeft hij volmondig toe dat we bepaalde zaken eenvoudigweg niet weten, bijvoorbeeld of Cleopatra werkelijk een onweerstaanbare schoonheid was. Ontwikkeld en intelligent was ze zeker, en ze had geleerd te overleven – een hele prestatie in een koningshuis waarin moord en doodslag aan de orde van de dag waren.
