Duitse amateurfoto’s uit mei 1940
De verzamelwoede van Gerard Groeneveld levert met enige regelmatig bijzondere publicaties op over de Tweede Wereldoorlog. Zoals over ‘foute’ Nederlandse boeken en hun uitgevers, of over zangbundels van de NSB. De afgelopen tien jaar verzamelde Groeneveld amateurfoto’s die Duitse soldaten maakten tijdens de inval in Nederland in mei 1940. Op beurzen en internetveilingen kocht hij honderden kiekjes, soms keurig ingeplakt in speciale albums met het opschrift Erinnerungen meiner Kriegszeit. De tweehonderd interessantste heeft hij gebundeld en van commentaar voorzien in het boek Nach Holland.
De foto’s zijn een welkome aanvulling op de schaarse beelden die zich in de bekende archieven bevinden en die telkens worden hergebruikt in publicaties. Sommige van Groenevelds ontdekkingen hebben de potentie om iconisch te worden. Op een daarvan lacht een Fries tienermeisje verlegen, maar ook ondeugend naar voorbijrijdende Duitse troepen. Op een andere zoeken parachutisten dekking in een brandend Dordrecht. Ook bijzonder zijn de foto’s die twee verschillende Duitsers maakten van dezelfde zwarte Nederlandse soldaat in krijgsgevangenschap. Zo staat Nach Holland vol foto’s die helpen ons beeld van de korte mei-oorlog aan te scherpen. Een oorlog die iets onwerkelijks heeft voor wie hem niet zelf heeft meegemaakt, en die daarom eindeloos fascineert. Jammer genoeg kunnen we alleen door een Duitse lens kijken. Nederlandse soldaten mochten geen foto’s maken.
Bas Kromhout is historicus en journalist.
Nach Holland. De meidagen door Duitse ogen
Gerard Groeneveld 160 p. Uitgeverij Wbooks € 29,95
Dit artikel is exclusief voor abonnees
