Home Dossiers Lodewijk XIV Hoe de Republiek het Rampjaar overleefde

Hoe de Republiek het Rampjaar overleefde

  • Gepubliceerd op: 3 juni 2009
  • Laatste update 19 sep 2024
  • Auteur:
    Luc Panhuysen
  • 13 minuten leestijd
Hoe de Republiek het Rampjaar overleefde
Cover van
Dossier Lodewijk XIV Bekijk dossier

Het Rampjaar 1672 betekende bijna het einde van de Republiek. Toch pakte de oppermachtige vijand na anderhalf jaar weer zijn biezen. Dat is niet alleen te danken aan de krijgskunst van stadhouder Willem III en Michiel de Ruyter. De Republiek was lijdend voorwerp in een conflict tussen twee aartsrivalen: de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV, en de besluiteloze Duitse keizer Leopold.

In het Rampjaar 1672 ging de Nederlandse Republiek bijna ten onder. Het land werd in de maanden juni en juli onder de voet gelopen door de koning van Frankrijk, geholpen door de koning van Engeland en de bisschoppen van Keulen en Münster. Nog net op tijd kon de aanstormende vijand door de waterlinie tot staan worden gebracht. Eind juli was de Republiek ineengeschrompeld tot een met vluchtelingen overspoeld eiland dat bestond uit de provincies Holland, Zeeland en Friesland.

Dat eiland werd van alle kanten door de vijand bedreigd. Op het land was voor Willem III, de 22-jarige prins van Oranje, de zware taak weggelegd om het leger te leiden. Het Staatse leger had in de afgelopen kwarteeuw nauwelijks actie gezien; de degens waren roestig geworden, de buiken dik, de soldaten waren onervaren en bang. Alleen de waterlinie hield de Fransen op veilige afstand.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer