De vooruitgang: De ‘kleine Kuypertjes’ van de Antirevolutionaire Partij
Proefschriften, lezingen of artikelen kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Deze keer het proefschrift van Rienk Janssens waarin hij stelt dat Abraham Kuyper grote invloed had op de lokale opbouw van de Antirevolutionaire Partij (ARP). Rienk Janssens, adjunct-directeur bij het wetenschappelijk bureau van de ChristenUnie en bestuurslid van de Vereniging van Christen-Historici, promoveerde...
Het hoge woord: Moffen syn troggelaars tot bedelen opghevoet
Stereotypen van vreemdelingen hebben een lange geschiedenis. In de zeventiende-eeuwse literatuur raakten ze zo ingeburgerd dat het moeilijk werd om ze niet als waarheid aan te nemen. Ze kloppen aan de deur, met duizenden tegelijk: Koerden en Iraniërs, Somaliërs, Ethiopiërs, Ghanezen. Want de wereld staat in brand, en waar hij niet in brand staat, ontbreekt...
Pionier van de aids-bestrijding
Dankzij de hiv-preventiepil blijft het aantal hiv-diagnoses jaarlijks dalen. In de jaren zeventig zette de ontdekking van aids in Nederland een flinke domper op het 'alles kan'-gevoel.
LUST EN LEERING. GESCHIEDENIS VAN HET NEDERLANDSE KINDERBOEK IN DE NEGENTIENDE EEUW
Het oude kinderboek boeit! Niet alleen is het aantal verzamelaars van oude kinderboeken de laatste vijftien jaar flink toegenomen, ook van wetenschappelijke zijde is er een groeiende interesse voor de geschiedenis van de kinder- en jeugdliteratuur. Dit heeft geleid tot diverse publicaties, zoals het onlangs verschenen Lust en Leering. Geschiedenis van het Nederlandse Kinderboek in...
GRIJS VERLEDEN. NEDERLAND EN DE TWEEDE WERELDOORLOG
In maart 1943 stapten twee jongemannen binnen bij de Meldungsstelle van het SS- Ersatzkommando in Amsterdam. De één meldde zich als vrijwilliger, de ander bedacht zich op het laatste moment en ging weer naar huis. Ze waren allebei niet bijster politiek onderlegd – fascisme stond voor zoiets als avontuur – maar hun impulsieve beslissingen hadden...
BOSWELL EN HOLLAND
`Gedraag je in stijl en behoud je waardigheid. Zie het niet als verspilde tijd, want in eerste instantie verblijf je in het buitenland om in goed gezelschap te verkeren.’ Aldus schreef James Boswell in oktober 1763 in Utrecht in een notitie tot zichzelf. Hij was 24 jaar, van Schotse adel, en had enkele onstuimige jaren...
Wilhelmina. Krijgshaftig in een vormloze jas.
Het meest opmerkelijk aan het tweede deel van Fasseurs Wilhelmina-biografie waren nog de lauwe reacties. Aan het publicitair geweld bij de presentatie had het zeker niet gelegen. Fasseur bewees dat ook traditionele Leidse historici inmiddels de noodzaak van een uitgekiende publiciteitscampagne onderkennen. Een voorpublicatie in het magazine van de Volkskrant en de aanbieding van het...
Commentaar: Drs Willem Alexander
Zelden zal een kort college elementaire geschiedwetenschap zoveel aandacht hebben gekregen als de teach-in die drs W.A. von Amsberg vorige maand gaf aan een gezelschap journalisten in New York. En zelden zal een relevante historiografische les (‘Ga in uw onderzoek altijd de openbare bronnen na’) zozeer zijn beschimpt en bespot. En zo onterecht: want er...
Bommeljé: Specerij der scepsis
Voor historici is geen tijd zo moeilijk te doorgronden als de eigen tijd. Derhalve is wantrouwen – neen, scepsis – geboden wanneer historici zich uitlaten over de wereld waarin zij leven. Zij begeven zich op het domein waar journalisten, sociologen en dominees regeren. Geen plek om langer te blijven dan noodzakelijk. Historici die dit wel...
Mulder: Grijs
Boven bladzijde 211 van het pas verschenen en bijna als een sensatie ontvangen Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog, geschreven door Chris van der Heijden, viel ik in slaap. Tot op heden heb ik niet de moed gehad het weer op te pakken, want kennelijk verveel ik mij onder het lezen ervan te pletter....
Brieven
In ‘Brieven’ kunnen lezers hun mening geven over artikelen die in Historisch Nieuwsblad zijn verschenen. De redactie behoudt zich het recht voor brieven in te korten. Weinreb Ik vraag me af of u zich, als Historisch Nieuwsblad, eigenlijk wel realiseert wat u in dit geval aan het doen bent en of u het ‘historisch’ wel...
Nieuwe media: Asterix
Asterix en Obelix blijven niet alleen leuk vanwege de grappen, maar ook door de manier waarop wetenswaardigheden uit de oudheid aan bod komen. Op de officiële website, waar druïde Panoramix zijn toverdrank brouwt, is menig tekst ontleend aan Ovidius. Anno 2001 is het hele internet bezet door de dotcom-industrie. Het héle internet? Nee, een klein...