Home Boeken: The Bomb – Fred Kaplan

Boeken: The Bomb – Fred Kaplan

  • Gepubliceerd op: 22 mei 2020
  • Laatste update 02 mei 2023
  • Auteur:
    Jaap Verheul
  • 2 minuten leestijd
Boeken: The Bomb – Fred Kaplan

In augustus 1945 brak door de inzet van atoombommen tegen Japan een nucleair tijdperk aan dat Amerikaanse generaals en beleidsmakers voor een onoplosbaar probleem stelde. Iedereen wist dat een nucleaire oorlog geen winnaars kende. Maar het atoomwapen zou nooit meer verdwijnen, zeker niet toen de Sovjet-Unie in 1949 een eigen atoombom ontwikkelde. Hoe kon dit atoomwapen ingezet worden?

Fred Kaplan laat op basis van uitgebreid archiefonderzoek zien hoe dit vraagstuk leidde tot een huiveringwekkende ‘logica’. Tijdens de Koude Oorlog boden alle krijgsmachtonderdelen tegen elkaar op bij de opbouw van een nucleair arsenaal dat vanaf raketsilo’s, onderzeeërs en bommenwerpers kon worden ingezet. Bij een ‘massale vergelding’ konden honderden doelwitten elk voor de zekerheid met dozijnen atoomwapens worden bestookt. Voor beperkte inzet was in de atomaire logica geen plaats. Een conflict zou onvermijdelijk tot 250 miljoen doden leiden.

Uit de analyse van Kaplan blijkt dat Amerikaanse presidenten toch ongeveer 25 keer serieus de inzet van nucleaire wapens hebben overwogen. De angst voor ‘wederzijdse gegarandeerde vernietiging’ heeft de catastrofe afgewend en vanaf John F. Kennedy hebben Amerikaanse beleidsmakers de nucleaire honger van de krijgsmacht geleidelijk doorbroken. Mede door verdragen met de Sovjet-Unie kon het dodelijke arsenaal langzaam worden verminderd. Kaplan sluit echter af met een apocalyptische cliffhanger. Sinds president Trump in augustus 2017 Noord-Korea bedreigde met ‘vuur en vlam’ is de nucleaire vakantie weer voorbij. Het ondenkbare blijkt weer mogelijk.

Jaap Verheul is historicus en docent aan de Universiteit Utrecht.

The Bomb: Presidents, Generals, and the Secret History of Nuclear War

Fred Kaplan

384 p. Simon & Schuster, € 27,60

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 6-2020

Nieuwste berichten

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer
De route naar Jeruzalem
De route naar Jeruzalem
Artikel

Negen Nederlanders maakten een hachelijke pelgrimstocht naar Jeruzalem

Negen Nederlanders maakten in 1525 een pelgrimstocht naar Jeruzalem. En dat was niet zonder gevaar, zo blijkt uit hun verslagen. Ze werden lastiggevallen door rovers en bandieten. Bovendien raakten ze in het Heilige Roomse Rijk verzeild in de Boerenoorlog. ‘We hoorden getrommel en geweerschoten.’ Welgemoed vertrok de Delftse barbier Arent Willemsz op 26 april 1525...

Lees meer
Haille Selassie bij een wapenfabriek in Luik
Haille Selassie bij een wapenfabriek in Luik
Recensie

Wereldsteden van de Lage Landen: niets over Zwolle, wel over sekswerkers en hiphop 

Vijftig Nederlandse en Belgische steden komen aan bod in de bundel Wereldsteden van de Lage Landen. Het is een boeiende, maar nogal willekeurige verzameling verhalen.  De bundel heeft een opmerkelijke titel, omdat er op Brussel na geen steden in de Benelux te vinden zijn met meer dan een miljoen inwoners. Met wereldsteden bedoelen de samenstellers...

Lees meer