Home ‘The Black Door: Spies, Secret Intelligence and British Prime Ministers – Rory Cormac en Richard Aldrich

‘The Black Door: Spies, Secret Intelligence and British Prime Ministers – Rory Cormac en Richard Aldrich

  • Gepubliceerd op: 20 september 2016
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Patrick van IJzendoorn
  • 2 minuten leestijd
‘The Black Door: Spies, Secret Intelligence and British Prime Ministers – Rory Cormac en Richard Aldrich

Over de Britse geheime diensten zijn de afgelopen jaren kloeke biografieën verschenen. In dit boek richtten de auteurs hun aandacht op de verhouding tussen Britse premiers en hun geheim agenten. 

De eerste Britse premier die interesse toonde in spionageactiviteiten was Herbert Asquith. In het eerste decennium van de vorige eeuw zorgden pulpromans over Duitse spionnen op Brits grondgebied voor onrust onder de bevolking – wat de bewoner van 10 Downing Street onmogelijk kon negeren. Een Secret Service Bureau zag in 1909 het licht, bestaande uit twee branches: MI5 voor de binnenlandse veiligheid en MI6 voor de buitenlandse. Pas zeven decennia later werd het bestaan van deze geheime diensten officieel bevestigd.
 

Slechte premiers

Het is een actueel thema. Begin juli stond deze relatie centraal in het rapport van John Chilcot over de Irak-oorlog. In de aanloop daartoe had MI6 toenmalig premier Tony Blair voorzien van slechte informatie. Omdat de inhoud hem goed uitkwam, nam Blair het maar al te graag voor waar aan. In The Black Door laten Cormac en Aldrich weinig heel van de Labour-leider.

Andere premiers die er slecht vanaf komen zijn Anthony Eden, die MI6 in 1956 tevergeefs de opdracht had gegeven de Egyptische leider Nasser om te brengen, en Harold Macmillan, die MI5 de kans gaf om gesprekken in 10 Downing Street af te luisteren.
 

Goede premiers

De grote held is­ – hoe kan het anders? – Winston Churchill, de eerste premier die volop gebruikmaakte van de diverse geheime diensten. Hij was dol op actie en de kunst van misleiding, hetgeen goed van pas kwam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Churchills voordeel was dat er tijdens een oorlog net iets meer kan dan in vredestijd.

Een positieve beoordeling is er ook voor David Cameron, die een Nationale Veiligheidsraad oprichtte waarbij MI5 en MI6, die elkaar van oudsher niet kunnen luchten, samen aan één tafel zitten. Dit was ook een aanbeveling van Chilcot. De verwachting is dat Theresa May als oud-minister van Binnenlandse Zaken meer interesse zal hebben in MI5, bijvoorbeeld bij terrorismebestrijding. Gezien de dubieuze rol die MI6 door de jaren heeft gespeeld bij buitenlandse avonturen, met Irak als dieptepunt, lijkt dat een duidelijke vooruitgang.
 
Patrick van IJzendoorn is correspondent in Londen voor de Volkskrant.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Interview

Historici in Amerika voelen angst: ‘Slavernij, gender en klimaat zijn nu verboden woorden’

President Donald Trump richt zijn vizier op universiteiten die hij ‘te woke’ vindt. Wie niet stopt met zijn diversiteitsbeleid, verliest subsidie. Zijn de Verenigde Staten nog wel het beloofde land voor wetenschappers? ‘Ik denk absoluut na over een terugkeer naar Nederland.’ Ze had in april een beurs aan moeten vragen voor haar onderzoek, maar Andrea...

Lees meer
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
Artikel

CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud

Langs mystieke én langs praktische weg onderzocht alchemist Jan Baptista van Helmont de mens en de wereld. Hij droomde van magische zalven en spirituele zaden en liet scheikundigen een belangrijke erfenis na. Maar zijn ideeën brachten hemzelf in grote problemen. Naar verluidt had Jan Baptista van Helmont rare, ketterse dingen beweerd. Dat het zweet van...

Lees meer
Portret Jean-Marc van Tol
Portret Jean-Marc van Tol
Interview

Jean-Marc van Tol: ‘Laat Johan de Witt op zijn sokkel staan’ 

Jean-Marc van Tol laveert al jaren tussen wetenschap en literatuur. Hij werkt aan een romantrilogie over raadpensionaris Johan de Witt. Inmiddels zijn er twee delen verschenen, Musch en Buat. Daarnaast is hij coauteur van een nieuw historisch boek over zijn held: De wereld van De Witt. ‘Historici moeten zich op feiten baseren, maar ook hun...

Lees meer
Adolf Hitler en Francisco Franco
Adolf Hitler en Francisco Franco
Beeldessay

Franco liet Hitler in de steek 

Ideologisch had de Spaanse dictator Francisco Franco veel raakvlakken met de fascisten in Duitsland en Italië. Toch koos hij tijdens de Tweede Wereldoorlog niet echt voor hen.   Het was geen geslaagde ontmoeting. Nazileider Adolf Hitler zou na afloop hebben gezegd dat hij liever een paar kiezen liet trekken dan nog een keer af te spreken...

Lees meer