Sophie in ’t Veld is Europarlementariër voor D66. Recent verscheen haar boek Een Europees ID. Ze bewondert de Franse politica Simone Veil, de eerste gekozen voorzitter van het Europees Parlement en voorvechter van vrouwenrechten.
Wanneer hoorde u voor het eerst van Simone Veil?
‘Dat weet ik niet meer, maar ik loop al 23 jaar rond in Brussel, en net als in Frankrijk is Simone Veil (1927-2017) in Brussel een icoon. In 1979 werd ze de eerste vrouwelijke voorzitter van het Europees Parlement. Ze was de eerste voorzitter die gekozen werd door het parlement ‘nieuwe’ stijl, want tot dan toe werd het EP niet rechtstreeks gekozen door de burgers. Sinds een paar jaar wordt ze in Brussel geëerd met een plaquette op een pleintje. Die is nog tijdens haar leven onthuld, ze heeft dat nog meegemaakt.’
Een inspirerende vrouw?
‘Zeer. Ze overleefde als Joodse tiener de Holocaust en heeft een heel strijdbaar leven geleid. Ze was in Frankrijk een groot voorvechter van vrouwenrechten en twee keer minister van Volksgezondheid. Onder haar ministerschap is in de jaren zeventig de abortuswet ingevoerd.’
Wat is haar grootste wapenfeit?
‘Ik kan niet kiezen tussen haar betekenis voor Europa en haar strijd voor het recht op zelfbeschikking van de vrouw. Maar het is veelzeggend dat bij de herdenking na haar overlijden deze zomer de voorzitter van het EP, Antonio Tajani, het onderwerp abortus zorgvuldig vermeed. Moet je nagaan: decennia nadat ze de abortuswet invoerde, is abortus nog altijd controversieel. Ze heeft met veel weerstand te maken gehad.’
‘Veil voerde in Frankrijk de abortuswet in’
Heeft Veil de paden voor andere vrouwen geëffend?
‘Ik weet niet of ze daar actief aan kon bijdragen. Het was al heel wat dat ze zich staande hield in een mannenwereld; Brussel was in haar tijd nog voornamelijk bevolkt door elderly statesmen. Nu is 37 procent van het Europese Parlement vrouw, en in topposities is de verdeling nog onevenwichtiger. Als landen één kandidaat voor de Commissie mogen aanwijzen, dan valt de keus doorgaans op een man. Ik vind het daarom heel leuk dat in de kamer van onze fractievoorzitter Guy Verhofstadt tussen alle mannen een foto hangt van Simone Veil, die ook leider is geweest van de fractie van Europese liberalen en democraten.’
In de tijd van Veil was het ideaal van een verenigd Europa nog onomstreden.
‘Maar toen was de Europese politiek nog een aangelegenheid van de elites, er waren slechts tien lidstaten. Hoewel er nu veel kritische discussies worden gevoerd, zijn de burgers niet langer toeschouwers, maar betrokken. Ik beschouw dat als een groot voordeel.’
Alies Pegtel is historicus en journalist.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
