Home Papiertekort plaagde ook eerste uitgevers

Papiertekort plaagde ook eerste uitgevers

  • Gepubliceerd op: 20 september 2021
  • Laatste update 18 apr 2023
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
  • 2 minuten leestijd
Papiertekort plaagde ook eerste uitgevers

Uitgevers hebben momenteel last van papiertekort. Dat roept herinneringen op aan hun vroegste collega’s, die rond het einde van de Middeleeuwen steevast te weinig papier hadden.

Een tekort aan papier bedreigt de boekensector, waarschuwden verschillende media in augustus. Door de corona-epidemie worden er zoveel spullen bezorgd dat het kartongebruik enorm is gestegen en er minder papierpulp beschikbaar is voor boeken.

Dat doet denken aan de vroege dagen van uitgeverijen, toen papiertekort vaak een beperkende factor was. Papier was vanuit China via de Arabische wereld naar Europa gekomen. Het was goedkoper dan perkament, maar had een belangrijk nadeel: het bedierf snel. Italiaanse papiermakers verhielpen dat probleem door gelatine toe te voegen aan de textielvezels die toen de basis vormden van papier. Die gelatine hield de boel bij elkaar en maakte het papier langer houdbaar. Daarmee werd het materiaal geschikt voor grootschalig gebruik in drukkerijen, die ook vanaf de late Middeleeuwen opkwamen.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dankzij deze verbetering konden boeken in flinke oplagen worden gedrukt. Toch liepen uitgevers tegen grenzen aan, want de hoeveelheid grondstof voor papier was beperkt. De benodigde textielvezels werden gewonnen uit lompen, maar tijdgenoten waren zo zuinig op hun kleding en stoffen dat het aanbod beperkt bleef. Papierprijzen lagen daardoor stukken hoger dan tegenwoordig en de eerste uitgevers moesten steeds weer op zoek naar bruikbaar papier.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 10 - 2021

Nieuwste berichten

Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’
Interview

Hans Wiegel noemde Winston Churchill zijn historische held: ‘Hij wist te inspireren’

Oud-VVD-leider en oud-vicepremier Hans Wiegel roemde in 2017 de Britse staatsman Winston Churchill om zijn moreel leiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog. ‘Hij was van doorslaggevende betekenis.’ Wanneer hoorde u voor het eerst van Winston Churchill?‘Ik zal een jaar of twaalf zijn geweest, ik meen dat dit op school was.’ Maakte hij meteen indruk op u?‘Ik...

Lees meer
De olifant van Karel de Grote
De olifant van Karel de Grote
Artikel

Trump krijgt een vliegtuig cadeau, Karel de Grote kreeg iets veel opvallenders

Een Qatarees cadeau leidt tot ophef in de VS: het emiraat wil president Donald Trump een vliegtuig ter waarde van 400 miljoen dollar schenken. Diplomatieke giften zijn al sinds de Oudheid een belangrijk onderdeel van internationale betrekkingen. Zo kregen heersers vroeger olifanten, relikwieën en koffieplantjes cadeau. President Trump vindt de controverse rond het cadeau uit...

Lees meer
Jager met jachthonden
Jager met jachthonden
Beeldessay

Nederlanders maken zich al eeuwen druk over de jacht

Tijdens een jachtpartij schoten edelen van de Republiek onbelemmerd vele dieren. Eind achttiende eeuw kwam daar steeds meer verzet tegen. Maar niet uit dierenliefde. Het was een verslavend tijdverdrijf. Met een horde achter het wild aan stuiven of juist in je eentje dieren besluipen. Te paard, ondersteund door jachthonden of valken, schoten jagers ‘edel wild’,...

Lees meer