Home Kluns

Kluns

  • Gepubliceerd op: 25 november 2003
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Paul Arnoldussen
  • 2 minuten leestijd

In 1961 werd ik lid van de NJN, de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie. Niet dat ik nou zo dol was op die natuur – ook toen moest je er iets te drinken bij hebben, al was dat Exota -, maar de club bood afleiding in een hoogst saaie periode. In die jaren was de NJN al een sympathieke dinosaurus. De omgansgvormen, het jargon, de activiteiten – ze waren nauwelijks veranderd sinds de oprichting van de bond in 1920.


Op de fiets naar de Waterleidingduinen met drie kwartjes op zak, slapen in het stro bij een bevriende boer, je had zoka’s (zomerkampen), pika’s en paka’s. Daar werd preu geserveerd; een sterk wisselend vegetarisch potje, en oud brood werd in appelmoes gedrenkt, zodat er ook nog een toetje was. Overdag vogelen of naar plantjes kijken of haaientandjes opgraven uit het mergel.

’s Avonds hupsen (volksdansen) en zingen, veelal linkse liedjes. Wir sind die Moorsoldaten und siehen mit den Spaten ins Moor – een lied uit een concentratiekamp, dat hadden we heus wel in de gaten, maar desondanks: volle borst. Of ‘Banjera Rossa’, het Italiaanse revolutionaire lied. Iedereen hield een logboek bij dat Beerput werd genoemd; wie te jong was om alle rituelen precies te kunnen volgen heette een Kluns; wie vijfentwintig werd en daardoor de NJN moest verlaten was een Ouwe Sok.

De NJN was een laatste overblijfsel van de Vrije Jeugdbeweging, die anders dan de AJC en de padvinderij niet onder leiding stond van ouderen. De leden dopten hun eigen boontjes, in de afdelingen en de districten, en ’s zomers was er een congres, waar het vrolijk kritische gezelschap toch zeker achthonderd moties indiende, anders was de bijeenkomst niet geslaagd.

Zelf ben ik het stadium van Kluns nooit te boven gekomen; het met laarzen baggeren door de klei stond me toch tegen. Begin jaren tachtig bezocht ik voor Het Parool een zomerkamp, en gelukkig: er was nog niks veranderd. Zelfde preu, zelfde laarzen, zelfde Moorsoldaten. En drie jaar geleden las ik in het Volkskrant Magazine een reportage van Henk Raaff: ook hij kon zó aansluiten. De NJN bestaat nog steeds, al zag ik op internet dat het aantal afdelingen fors is gedaald. Wat hoop ik dat ze volhouden.

Ik dacht aan de NJN omdat mijn tweeling eind november een reünie had van hun zomerkamp. Niet van de NJN, maar van de NJBG, de Nederlandse Jeugdbond voor Geschiedenis. Met vijfenveertig jaar veel jonger dan de NJN, en een kampleider mag zelfs wel dertig zijn, geloof ik, maar dezelfde romantiek, hetzelfde enthousiasme. Lekker slapen onder koeienhuiden, zelf broodjes bakken – ze vonden het enig. Die ontgroeien het Kluns-schap wel.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Beatrice de Graaf portret
Beatrice de Graaf portret
Column

Trump begrijpt niet echt wat oorlog is

Nadat de HSS Iowa duizenden kilometers had gevaren, duizenden tonnen munitie had afgeschoten, en misschien wel nucleaire kernkoppen had meegetorst, mocht het schip in 2012 eindelijk voorgoed aanmeren. Het ligt nu in de haven van Los Angeles, voor iedereen te bezoeken als museum. En dat kan ik u van harte aanraden. Een tochtje door dit...

Lees meer
Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Studenten demonstreren tegen Trumps aanval op Harvard en andere Amerikaanse universiteiten.
Interview

Historici in Amerika voelen angst: ‘Slavernij, gender en klimaat zijn nu verboden woorden’

President Donald Trump richt zijn vizier op universiteiten die hij ‘te woke’ vindt. Wie niet stopt met zijn diversiteitsbeleid, verliest subsidie. Zijn de Verenigde Staten nog wel het beloofde land voor wetenschappers? ‘Ik denk absoluut na over een terugkeer naar Nederland.’ Ze had in april een beurs aan moeten vragen voor haar onderzoek, maar Andrea...

Lees meer
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud
Artikel

CERN voltooit de eeuwenoude zoektocht van alchemisten: lood verandert in goud

Langs mystieke én langs praktische weg onderzocht alchemist Jan Baptista van Helmont de mens en de wereld. Hij droomde van magische zalven en spirituele zaden en liet scheikundigen een belangrijke erfenis na. Maar zijn ideeën brachten hemzelf in grote problemen. Naar verluidt had Jan Baptista van Helmont rare, ketterse dingen beweerd. Dat het zweet van...

Lees meer
Portret Jean-Marc van Tol
Portret Jean-Marc van Tol
Interview

Jean-Marc van Tol: ‘Laat Johan de Witt op zijn sokkel staan’ 

Jean-Marc van Tol laveert al jaren tussen wetenschap en literatuur. Hij werkt aan een romantrilogie over raadpensionaris Johan de Witt. Inmiddels zijn er twee delen verschenen, Musch en Buat. Daarnaast is hij coauteur van een nieuw historisch boek over zijn held: De wereld van De Witt. ‘Historici moeten zich op feiten baseren, maar ook hun...

Lees meer