Nederlandse handelsschepen vervoerden in de jaren dertig honderdduizenden gevangen Sovjetburgers naar de Goelag. Moskou kocht de schepen na een geheim bezoek van de Amsterdamse burgemeester Willem de Vlugt in 1935. Hoewel Den Haag de Sovjet-Unie niet erkende, dwong de economische crisis Nederland zaken te doen met het communistische bewind.
Dit artikel krijgt u van ons cadeau
Wilt u ook toegang tot HN Actueel? Hiermee leest u dagelijks geschiedenisverhalen met een actuele aanleiding op onze website en ontvangt u exclusieve nieuwsbrieven. U kunt de eerste maand onbeperkt lezen voor € 1,99. Sluit hier een abonnement af en u heeft direct toegang.
Het zijn barre tijden. De economische depressie houdt de handel en daarmee de scheepvaart in Nederland in een wurgende greep. Op het IJ bij Nieuwendam liggen de schepen van de rederij KNSM (Koninklijke Nederlandse Stoomboot-Maatschappij) in lange rijen naast elkaar afgemeerd. Matrozen, stokers en bedienden zijn werkloos, scheepsofficieren ontvangen slechts een deel van hun loon.
Meer historische context bij het nieuws? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Wanneer koningin Wilhelmina in 1935 de haven van Rotterdam bezoekt, schrijft het tijdschrift Schip en Werf: ‘Het zal geen bemoedigende pleziertocht geweest zijn over de schoone rivier en door de uitgestrekte havens, die in schrille tegenstelling tot de pracht van natuur en omgeving een troosteloos beeld opleverden van verlatenheid en werklooze haven- en overslag-installaties.’ De hele Nederlandse scheepvaart, zo staat te lezen, ‘boekt een catastrophalen teruggang’ en ‘allerwege blijft het misère royale ouverture’. Het dreigend gevaar van ‘finalen ondergang’ is volgens het blad nog nooit ‘zoo acuut’ geweest.
