Home Het seksleven van Benedetta

Het seksleven van Benedetta

  • Gepubliceerd op: 17 augustus 2021
  • Laatste update 11 okt 2023
  • Auteur:
    Geertje Dekkers
  • 2 minuten leestijd
Filmposter van Benedetta

De nieuwste film van Paul Verhoeven, Benedetta, toont volop seks tussen twee zeventiende-eeuwse nonnen. Waargebeurd, stelt Verhoeven, want zo staat het in het boek Immodest Acts van historicus Judith C. Brown uit 1986, over abdis Benedetta Carlini. Volgens andere historici kwam Benedetta niet alleen in de problemen vanwege haar seksleven.

Browns boek, dat ter gelegenheid van de film in het Nederlands is vertaald als Benedetta (uitgeverij Prometheus) gaat over de Toscaanse mystica Benedetta Carlini (1590-1661), die vanwege visioenen en stigmata de aandacht trok. Dankzij haar religieuze ervaringen werd ze al voor haar dertigste abdis van een klooster, maar dat verliep allesbehalve soepel. Al snel werd ze onderwerp van kerkelijk onderzoek. De officiële aantekeningen daarvan vormden de basis voor Browns boek.

De notities stonden vol beschuldigingen. Een daarvan viel Brown in het bijzonder op: medekloosterlinge Bartoleomea Crivelli vertelde dat Benedetta haar had gedwongen tot seks. Daarmee had Brown een van de weinige aanwijzingen in handen voor seks tussen kloostervrouwen in deze periode.

Volgens Brown schokten de beschuldigingen de mannelijke onderzoekers diep, en leverden ze Benedetta een decennialange gevangenisstraf op. In haar boek ligt dan ook veel nadruk op de seksuele kant van haar verhaal, en in Verhoevens film nog meer.

Al direct na de publicatie van het boek was er kritiek op die focus. Zo wees historicus Rudolph M. Bell erop dat Benedetta kerkelijke autoriteiten op meer manieren hoofdpijn bezorgde dan alleen door haar vermeende seksuele activiteiten. Zo had de katholieke kerk veel moeite met mystici, die volgelingen makkelijk in onorthodoxe richting konden sturen. Daarnaast lijken veel van de nonnen een hekel aan haar te hebben gehad, mogelijk vanwege alle aandacht die haar visioenen haar opleverden.

Dat Benedetta in de problemen kwam, heeft dus niet alleen te maken met haar stomende seksleven – als ze dat inderdaad had –, maar ook, en misschien wel meer, met haar uitzonderlijke religieuze positie.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 9 - 2021