Tegenwoordig schijnt AI ook culinaire recensies te schrijven. En wat blijkt? AI beoordeelt niet de smaak, maar het uiterlijk van de gerechten. Dat geeft precies de omslag van de afgelopen veertig jaar weer; de prioriteiten zijn op een onbegrijpelijke manier veranderd.
Eigenlijk begon het al mis te gaan toen diskjockeys helden werden. Toen mannen – meestal waren het mannen – die niets bijzonders konden toch heel beroemd werden. Dat zag je in de kiem op schoolfeesten, waar jongens die niet durfden te dansen de plaatjes draaiden. Ze ontleenden daar op dat moment een zekere status aan, maar op maandagochtend waren ze weer de puistenkoppen met wie niemand verkering wilde. Je had natuurlijk ook professionele dj’s die in hun programma’s een toffe sfeer wisten te scheppen. Toch stelde dat evenmin iets voor. Ze ontleenden hun faam vooral aan hun contacten met de werkelijke helden, de popsterren. Want die konden iets waarvoor je talent moest hebben: zingen en muziek maken.
Maar vanaf de jaren tachtig gingen dj’s ook zelf componeren. Misschien is dat een te groot woord: ze zetten met de computer wat kekke ritmes en stukjes uit andermans nummers bij elkaar. Muziek die lekker in het gehoor lag, precies afgestemd op een doelgroep. Als je ervan hield goed dansbaar, maar zonder bezieling. Muziek gemaakt zonder bloed, zweet en tranen. Maar het publiek ging overstag en de dj’s werden sterren.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
En niet lang daarna zag je ze overal. Types die handig waren met computers verdrongen de eigenlijke artiesten. Ze begonnen Google, Spotify en Netflix en kregen zo de mensen die echt iets konden in hun greep. Die moesten gaan werken volgens hun algoritmes, anders kwamen ze niet meer aan de bak.
Inmiddels hebben de techjongens de creatieven niet meer nodig. Zoekmachines geven niet meer alleen overzichten van websites waar je iets over een bepaald onderwerp kunt vinden, maar ze schrijven nu ook zelf teksten. Puntsgewijs genoteerde flarden informatie, gebaseerd op gestolen gegevens. Nog even en dat wordt de nieuwe standaard, die het grote publiek gewoon zal accepteren. Een mooie tekst is dan een tekst zoals Google die schrijft. Net zo bloedeloos als de composities van de dj’s.
De nerds die vroeger niet durfden te dansen hebben verschrikkelijk wraak genomen. Ze zijn nu miljardairs met trophy wives, die door plastisch chirurgen net zo lang zijn bewerkt tot ze eruit zijn gaan zien als stripfiguren. Zelfs de schijn van natuurlijke schoonheid doet er niet meer toe.
Natuurlijk zijn er nog hoeken op internet en in de samenleving waar wordt gestreefd naar oorspronkelijkheid. Maar na veertig jaar heeft de digitale wereld haar normen onwrikbaar aan de echte weten op te leggen. AI verzekert ons dat schoensmeer eetbaar is omdat het er lekker uitziet.
Openingsfoto: Rob Out en Adje Bouman van Radio Veronica in 1972. Foto via ANP/Ton Schutz.
