Home Film – Ze noemen me baboe

Film – Ze noemen me baboe

  • Gepubliceerd op: 14 november 2019
  • Laatste update 13 okt 2022
  • Auteur:
    Jos van der Burg
  • 1 minuut leestijd
Film – Ze noemen me baboe

Geweldig, die schat aan historisch beeldmateriaal in Eye Filmmuseum en het Nederlands Instituut Beeld en Geluid. De rijkdom ervan valt weer eens te constateren in de archieffilm Ze noemen me baboe van Sandra Beerends, die eerder over het Indische oorlogsverleden van haar moeder de korte film Arigato schreef en produceerde.

In haar nieuwe film blikt de jonge Javaanse vrouw Alima eind jaren veertig als voice-over terug op haar leven als baboe (kindermeisje) in de voorafgaande tien jaar. Alima is een fictief personage; haar overpeinzingen en gedachten zijn geschreven door Beerends, die met de film de ingewikkelde levens van baboes verbeeldt. Binnen de koloniale verhoudingen vielen zij tussen wal en schip: ze hoorden niet echt bij de Nederlandse gezinnen waarin ze werkten, maar ook niet meer bij de inlandse gemeenschap.
 

‘Door het gebrek aan informatie over hen – met uitzondering van de herinneringen van Nederlandse gezinnen – zijn hun verhalen nog steeds onzichtbaar.’
Sandra Beerends over baboes in Nederlands-Indië

Alima vertelt over haar gedwongen huwelijk (‘alsof ik een waterbuffel ben’), waaruit ze vluchtte, om daarna als baboe te gaan werken in een Nederlands gezin in Bandung. Met deze familie bracht ze ook een tijdje door in Nederland, waar ze kennismaakte met ‘magisch wit zand’ (sneeuw). Bij terugkeer in Indië brak de oorlog uit en werd het gezin geïnterneerd in een Japans kamp. Alima keerde terug naar het leven in de kampong, waarvan ze vervreemd was geraakt. Na de oorlog wachtte geen vrede, maar een koloniale oorlog, die de inmiddels met een onafhankelijkheidsstrijder getrouwde Alima hard trof. Het hele verhaal is door Beerends geïllustreerd met treffende archiefbeelden. Waar zouden we zijn zonder beeldarchieven?

Jos van der Burg is filmredacteur bij de Filmkrant.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 12 - 2019

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer