Home Film: Trumbo

Film: Trumbo

  • Gepubliceerd op: 6 juni 2016
  • Laatste update 25 mei 2023
  • Auteur:
    Jos van der Burg
  • 2 minuten leestijd
Film: Trumbo

De heksenjacht van senator Joseph McCarthy op (vermeende) communisten kwam begin jaren vijftig niet uit de lucht vallen. Al in 1938 richtte het Congres de House Un-American Activities Committee (HUAC) op. Eerst richtten de pijlen zich op op nazi-sympathisanten, na de oorlog richtte de HUAC zich op communisten.

Angst voor een door Stalin geleide vijfde colonne leidde tot uitsluiting. Ook Hollywood lag onder vuur. Regisseurs, scenaristen en acteurs die ervan verdacht werden lid te zijn van de communistische partij, moesten onder ede een getuigenverklaring afleggen.

Scenarist Dalton Trumbo weigerde. Dat leverde hem bijna een jaar gevangenisstraf op en uitsluiting uit Hollywood. Hij bleef wel doorschrijven, maar onder pseudoniemen. Weinigen wisten dat Roman Holiday (1953) en Spartacus (1960), beide bekroond met een Oscar voor beste scenario, van Trumbo waren.
 

Weinigen wisten dat Roman Holiday en Spartacus van Trumbo waren

Jammer dat de Hollywood-film Trumbo een brave heiligverklaring is. De film stelt Trumbo voor als een gezellige liberaal en verdediger van de vrijheid van meningsuiting. Verborgen blijft dat hij een overtuigende communist was, die lange tijd in de pas liep met Stalin.

Door Trumbo te portretteren als een vrije geest loopt de film met een boog om een ingewikkelde vraag heen: moet een democratie propaganda toestaan die de democratie omver werpen? Hoe ver mag de bestrijding van antidemocratische opvattingen gaan? Door Trumbo’s communistische overtuiging weg te poetsen, ontlopen de filmmakers deze kwestie. Dat is gemakzuchtig en zorgt voor een laffe nasmaak.
 
Jos van der Burg is filmrecensent bij Het Parool en de Filmkrant. 

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Dit artikel is gepubliceerd in Historisch Nieuwsblad 4 - 2016